cover image

Parlementaire democratie

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Een parlementaire democratie is een representatieve democratie waarbij de burgers via gekozen vertegenwoordigers in het parlement, de wetgevende macht, invloed hebben op het beleid. In het parlementair systeem ontleent de uitvoerende macht, de regering, haar mandaat aan het vertrouwen van het parlement. In sommige landen, waaronder België, wordt dit vertrouwen expliciet gevraagd aan het begin van een regeringstermijn en bij grote politieke spanningen. In andere landen, zoals Nederland, wordt het vertrouwen van het parlement verondersteld totdat het tegendeel blijkt, namelijk wanneer een motie van wantrouwen wordt aangenomen.

Forms_of_government_2021.svg
Land naar politiek-systeem.
Oranjeparlementaire republiek
Groenpresidentiële republiek - president gekoppeld aan een parlement
Geelsemi-presidentiële republiek (gedeelde macht president/premier)
Blauwpresidentiële republiek
Roodconstitutionele monarchie
Magentamonarchie met een parlement
Paarsabsolute monarchie
Bruinrepubliek met een dominerende partij in de grondwet
Beigelanden waar de politieke rechten in de grondwet zijn opgeschort

Meestal bestaat er een volledige scheiding tussen het staatshoofd (president of monarch) en de regeringsleider, die verantwoordelijkheid aflegt tegenover het parlement.

Voor een goed werkende parlementaire democratie is het van belang dat de burgers grondrechten hebben. Vrijheid van meningsuiting, vrijheid van vereniging, persvrijheid en onafhankelijke rechtspraak werden al door Alexis de Tocqueville gezien als middelen om al te grote staatsmacht te voorkomen.