Wikimedia-portaal / Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Table info: ...▼
Welkom bij het portaal over de internationale taalEsperanto. U vindt hier een overzicht van artikelen over de geschiedenis en de cultuur van het Esperanto in Wikipedia.
Dankzij het internet kun je nu makkelijk de Chinese of Poolse radio-uitzendingen volgen.
Manifesten en ideologie
Finvenkismo is een traditionele ideologische stroming binnen de Esperantobeweging. De naam is afgeleid van het begrip Fina Venko, "Eindoverwinning", het moment waarop alle wereldbewoners Esperanto als tweede taal spreken.
Aanhangers van het raumismo zijn van mening dat esperantisten zich niet moeten concentreren op de verspreiding van het Esperanto, maar op het beoefenen ervan.
Er bestaat relatief veel vertaalde en ook originele literatuur in het Esperanto; meer dan over het algemeen wordt verwacht. Daarnaast zijn er o.a. ook gedichten in deze taal, literaire scholen en zelfs Esperantostrips.
Het Universeel Esperantocongres wordt jaarlijks georganiseerd in een ander land en dit sinds 1905. Tegelijkertijd wordt, reeds een 40-tal jaar, ook een apart kindercongresje georganiseerd: het Internacia Infana Kongreseto. Ook het Internacia Junulara Kongreso (sinds 1938) en het REF worden steeds in een ander land georganiseerd. Andere bijeenkomsten worden, op een uitzondering na, steeds in hetzelfde land of dezelfde streek georganiseerd. Een aantal bekende Esperantobijeenkomsten zijn:
Monato is het bekendste Esperantotijdschrift. Het verschijnt maandelijks in het Esperanto sinds 1979 en heeft lezers in 65 landen. Andere bekende tijdschriften zijn:
Het belangrijkste Esperanto-woordenboek is de Plena Ilustrita Vortaro, dat 1265 pagina's telt en in 2005 nog werd heruitgebracht. In datzelfde jaar werd ook een nieuw woordenboek Nederlands-Esperanto-Nederlands voorgesteld.
Volapük (1879) was een vroege concurrent van het Esperanto, terwijl Ido (1907) een initiatief was om de internationale taal te verbeteren. Andere bekende plantalen zijn o.a. het Interlingua (1951), het Novial en het Lojban, dat meer op filosofische grondslagen berust. Tegenwoordig hebben vooral artistieke kunsttalen als het Klingon, het Quenya en het Sindarijns veel aandacht.
Kiu demandas, tiu ne eraras. (Wie vragen stelt maakt geen fouten) Kiu diras la veron, havas suferon. (Wie de waarheid zegt draagt er de (negatieve) gevolgen van) Ne ŝovu vian nazon en fremdan vazon. ("Steek je neus niet in andermans zaken.") Oni ne povas kontentigi kaj la katon kaj la raton. (Men kan niet tegelijkertijd kat en rat tevreden stellen.)
Kiu tro certas pri sia vero kreas inferon sur la tero. ("Wie te zeker is van zijn gelijk schept alleen maar haat en nijd.")
Het traditionele Esperantosymbool is een groene vijfpuntige ster. Ter gelegenheid van het 100-jarig jubileum van het Esperanto lanceerde de Universala Esperanto-Asocio een eigentijds logo in de vorm van twee naar elkaar toegekeerde E's die een ronde (wereld-)vorm hebben.
de Esperanto-versie van Wikipedia, Vikipedio, op 15 juni 2008 het aantal van 100.000 artikels overtrof en daarmee bij de grotere wiki-projecten hoort?
mits aankoop van de wereldwijde adressenlijst van Pasporta Servo je gratis kan overnachten bij tal van gastgezinnen op voorwaarde dat je je afspraken kan maken in het Esperanto.
