Portaal:Strip

Het stripverhaal (ook beeldverhaal of strip(album) genoemd) is een van de oudste vormen van literatuur. Een stripverhaal wordt gevormd door een serie van afbeeldingen die een verhaal vormen. Een stripverhaal wordt gemaakt door een striptekenaar en een scenarist. Soms schrijft de tekenaar tevens het scenario, soms werken er meerdere personen aan het tekenwerk (schetsen, inkten, letteren) of aan het verhaal. Een typisch Amerikaanse vorm van een stripverhaal is de comic, een bekende Japanse versie is de manga.

In Nederland ontstond al in het eind van de 19e eeuw een soort stripverhaal met plaatjes en daaronder een stuk tekst. Deze stijl zette zich in de 20e eeuw door. Voorbeelden hiervan zijn Tom Poes door Marten Toonder, Kapitein Rob door Pieter Kuhn, Dick Bos door Alfred Mazure en Eric de Noorman door Hans G. Kresse. In België liep er een gelijkaardige ontwikkeling. In 1929 maakte Hergés internationaal succesrijke stripreeks Kuifje zijn debuut. Hergé introduceerde ook een tekenstijl, de klare lijn, die in België veelvuldig geïmiteerd werd door andere striptekenaars. In 1938 volgde Robbedoes en Kwabbernoot, waarrond het oudste stripblad van het land gemaakt werd: Robbedoes.

In België en Nederland wordt de strip veelal nog ervaren als inferieure lectuur. Slechts bekende klassieke series als Olivier B. Bommel en Asterix hebben een grote culturele waardering gekregen en worden ook op sommige scholen beschouwd als literatuur vanwege de dubbele bodem in de verhalen.

De geschiedenis van het stripverhaal vind zijn oorsprong in het pictografisch schrift (beeldschrift). Een vroege vorm van het stripverhaal is het Tapijt van Bayeux. Een beknopt overzicht van enkele periodes uit de geschiedenis van de strip:

• Spotprent (vanaf 1843)
• Krantenstrip uit de VS (1894 – 1930)
• Tijuana bible (1920 – 1960)
• Golden Age (1930 – 1956)
• Europese striptijdschriften (1952 – 1980)
• Silver Age (1956 – 1973)
• Bronze Age (1965 – 1985)
• Popart (1956 – 1970)
• Underground comics (1967 – 1980)
• Europese erotische strip (1968 – nu)
• Walgfun (1972 – nu)
• Psychedelische SF (1975 – 1985)
• Geïmproviseerde strip (1976 – nu)
• Literaire striproman (1967 – nu)
• Small press (1990 – nu)
• Autobiografische strip (1900 – nu)

Een striproman of beeldroman (in het Engels graphic novel) is een stripverhaal dat uitgegeven wordt in boekvorm, met uitgebreide en ingewikkelde verhaallijnen en gewoonlijk bedoeld voor volwassenen en vaak met een literaire inslag. Soms bevat het ook een verzameling kortverhalen.

In veel landen wordt de strip veelal nog ervaren als inferieure lectuur. De graphic novel echter heeft dikwijls wel de status van een hoogwaardige en gewaardeerde kunstvorm. In Europa beschouwt men De Balade van de Zilte Zee van Hugo Pratt als de eerste striproman (1975).

[bewerk]

Een aantal bekende stripreeksen met een artikel in de encyclopedie geordend naar land van herkomst:

België

Lucky Luke - De avonturen van Kuifje - Robbedoes en Kwabbernoot - Jommeke - Suske en Wiske - Blake en Mortimer - De Rode Ridder - Guust Flater - Roodbaard - Flip Flink - Nero - Kiekeboe - Bram Jager - De Smurfen - Bruno Brazil - Bollie en Billie - Robert en Bertrand - Urbanus - Bakelandt - De Schorpioen - Safari - Largo Winch - Hultrasson - De Blauwbloezen - Snoesje - Thorgal - Bernard Prince - Foufi - Soda - Karl May - XIII - Archie Cash - Rani - Stany Derval - Natasja - Bessy - Yoko Tsuno - Aymone - Jerom - Piet Pienter en Bert Bibber - Alain Chevallier - Kwik en Flupke - Giacomo C. - Marsupilami - Baard en Kale - Rooie Oortjes - Dommel

Frankrijk

Asterix - Iznogoedh - Hoempa Pa - Michel Vaillant

Zwitserland

Titeuf - Yakari

Franco-Belgisch

Buck Danny - Rik Ringers - Blueberry

Italië

W.I.T.C.H. - Martin Mystère

Japan

Naruto - Dragon Ball - Sailor Moon - Yu-Gi-Oh! - Ghost in the Shell - Pokémon - Bobobo-bo Bo-bobo - Bleach - Doraemon - InuYasha - Astro Boy - Maja de Bij - FLCL - Anpanman

Nederland

Agent 327 - Bommelsaga - De Generaal - Douwe Dabbert - F.C. Knudde - Fokke & Sukke - Jan, Jans en de kinderen - Heinz - Kapitein Rob - Sjors en Sjimmie - Van Nul tot Nu - Franka - DirkJan - De familie Doorzon - Scribbly

Spanje

Paling en Ko - Blacksad

Verenigd Koninkrijk

Billie Turf - Storm - Judge Dredd - De wondersloffen van Sjakie - Trigië

Verenigde Staten

Garfield - Casper en Hobbes - Peanuts - Superman - Batman - Wonder Woman - Spider-Man - Hulk - Teenage Mutant Ninja Turtles - Mandrake the Magician - The Phantom - Elfquest - Hellboy - Flash Gordon - Mickey Mouse - Donald Duck - Sin City - Popeye - The Walking Dead - Watchmen - Looney Tunes - Witchblade - Y: The Last Man - Little Nemo in Slumberland - Flippie Flink - Spawn

Een overzicht van een aantal bekende stripauteurs, geordend naar land van herkomst.

België

Maurice De Bevere – Hergé – André Franquin – Willy Vandersteen – Edgar P. Jacobs – Paul Geerts – Jean-Marie Brouyère - Jef Nys – Jean-Michel Charlier – Victor Hubinon – Marc Sleen – Merho – Mark Van Oppen - Peyo – Grzegorz Rosiński - Yvan Delporte – Jean Roba – Jean Van Hamme - William Van Cutsem - André-Paul Duchâteau - Hec Leemans – Karel Biddeloo – Willy Linthout – Stephen Desberg - Hermann Huppen

Frankrijk

Albert Uderzo – René Goscinny – Régis Loisel - Robert Velter - Jean Giraud - Marcel Gottlieb - Jacques Tardi

Italië

Milo Manara - Andréa Mutti – Lorenzo Mattotti – Hugo Pratt – Toni Pagot - Paolo Eleuteri Serpieri

Japan

Masashi Kishimoto – Akira Toriyama – Rumiko Takahashi – Osamu Tezuka – Mitsuteru Yokoyama

Nederland

Aimée de Jongh - Martin Lodewijk – Marten Toonder – Piet Wijn – Thom Roep – Jan Kruis – Pieter Kuhn – Hans Kresse - Dick Matena - Peter Pontiac - Peter van Straaten - Mark Retera - Gerard Leever - Peter de Wit - Hanco Kolk

Verenigd Koninkrijk

Don Lawrence – Alan Moore – Frank Bellamy – Neil Gaiman – Mary Tourtel

Verenigde Staten

Jim Davis – Carl Barks – Stan Lee – Jack Kirby – Steve Ditko – Lee Falk – Frank Miller – Bill Watterson – Mike Mignola – Todd McFarlane – Marc Silvestri – Will Eisner – Don Heck – John Romita, Jr. – Robert Crumb – Art Spiegelman – Bob Kane – Jerry Siegel en Joe Shuster – Charles M. Schulz – Dik Browne – Walt Kelly