Schalmei
houten blaasinstrument met een rechte conische boring / Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Een schalmei, een herdersfluit, is een houten blaasinstrument met een rechte conische boring. De toon wordt gevormd met een dubbelriet. Vanwege zijn harde, doordringende geluid werd de fluit voornamelijk buiten bespeeld. Onder schalmei dient men elk instrument dat met een riet wordt gespeeld te verstaan. Zowel conisch (hobo) als cilindrisch (klarinet). Het woord komt zoals hieronder vermeld van het Griekse kalamos = riet. Als men cilindrische instrumenten uitsluit is daar in het Nederlands dus geen naam voor. Voorbeelde zijn de Griekse aulos, vele doedelzakpijpen, kromhoorns. Het instrument als (herders)fluit aan te duiden is onjuist, al is het niet ongebruikrlijk. Bij een fluit wordt de trilling gegenereerd door tegen een scherpe rand (wig) te blazen. Dat heeft akoestisch nogal wat gevolgen. 'Chalumeau', de Franse vorm van schalmei, is de naam van de oerklarinet van voor 1700, een cilindrische schalmei dus. Hij klinkt bijvoorbeeld een octaaf lager dan een fluit van dezelfde lengte.
| Schalmei | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
Oude vormen van schalmeien | ||||
| Classificatie | ||||
| Gerelateerde instrumenten | ||||
| tenora, tible, bombarde, pommer, hobo, fagot, dulciaan | ||||
| ||||
Het woord is ontleend aan het Middelhoogduitse schalmïe, dat teruggaat op het Middelfranse woord chalemie ('herdersfluit'). Dat woord is verwant aan het Middelfranse chalemel ('riethalm') en het Latijnse calamellus ('riet, riethalm rietfluit'), dat op zijn beurt teruggaat op het Griekse (καλαμος) kálamos ('riet, rietfluit').[1]