Het West-Romeinse rijk (in het Latijn Imperium Romanum Pars Occidentalis) ontstond in 285, het jaar van de administratieve verdeling van het Romeinse rijk in een oost- en westdeel. Rome was vanaf die tijd niet meer de hoofdstad. De hoofdstad van het westelijke rijk was achtereenvolgens Milaan (286-402) en Ravenna (402-476). Terwijl het oosten tot 1453 een keizerrijk zou blijven, werd de laatste West-Romeinse keizer al in 476 afgezet, ook al zou zijn Oost-Romeinse collega in naam nog een tijd lang zijn functie overnemen.
