Willem Bentinck (1704-1774)

Willem graaf Bentinck (Whitehall in Londen, 6 november 1704 - Den Haag, 13 oktober 1774), heer van Rhoon en Pendrecht, na 1732 rijksgraaf Bentinck, oudste zoon uit het tweede huwelijk van Hans Willem Bentinck, graaf van Portland, was een Nederlands edelman en politicus. Hij had als lid van de Ridderschap van Holland zitting in de Staten van Holland en West-Friesland.

Willem Bentinck door Liotard, 1750

Biografie

Huis van Willem Bentinck aan het Lange Voorhout 7 te Den Haag. Door Paulus Constantijn la Fargue, 1751

Willem Bentinck erfde vanwege het gebruikelijke fideï-commis geen goederen in Engeland. Hij deelde wel in het Hollandse bezit van zijn in 1709 gestorven vader en werd zo heer van Rhoon en Pendrecht en, naast een huis op het Lange Voorhout, eigenaar van Huis Sorghvliet, het huidige Catshuis. Daar deed de Zwitserse geleerde Abraham Trembley, die er zijn zoontjes opvoedde, de revolutionaire ontdekking van de celregeneratie bij zoetwaterpoliepen. Zijn jongere broer Charles erfde de oude landgoederen van de Bentincks in Overijssel en het kasteel Het Nijenhuis.

Willem Bentinck was een zeer gereserveerde en stugge aristocraat die desondanks de gave had om diplomaat te zijn. Hij werd een van de belangrijkste adviseurs van stadhouder Willem IV, die mede aan Bentinck zijn verheffing tot erfstadhouder dankte na de omwenteling van 1747. In 1748 leidde hij de vredesonderhandelingen op het congres van Aken. Er wordt verondersteld^[1] dat Willem Bentinck zo stug en gesloten was om praatjes te voorkomen; zijn vader was de favoriet en volgens een enkele tijdgenoot ook de minnaar van stadhouder Willem III geweest. Bentinck stond zichzelf niets joyeus en niets dat ook maar in de verte fatterig of verwijfd kon lijken toe. Later nam zijn invloed op de stadhouder af, door toedoen van diens echtgenote Anna van Hannover en de Hertog van Brunswijk.

In 1733 trouwde hij met Charlotte Sophie van Aldenburg. Het betrof hier een gearrangeerd huwelijk, met de bedoeling het bezit van de wederzijdse families te vermeerderen. Dit ongelukkig huwelijk hield slechts zeven jaar stand, waarna Charlotte Sophie van Aldenburg tevergeefs probeerde via gerechtelijke procedures haar vaders erfdeel, de Aldenburgse bezittingen in Noord-Duitsland, weer terug te krijgen.^[2]

Diplomatie

Na een periode als orangist kreeg Bentinck een rol als diplomaat, en speelde hij een rol bij de militaire inspanningen samen met Engeland tegen de Fransen.