Amerikaanse bizon

De bizon (Bison bison) of Amerikaanse bizon is een Noord-Amerikaans zoogdier uit de familie van de holhoornigen (Bovidae). Door de Franse ontdekkingsreiziger Samuel de Champlain werd het dier in 1625 "buffalo" genoemd, afgeleid van het Franse woord boeuf voor rund.^[2] De wetenschappelijke naam van de soort werd als Bos bison in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus.^[3] De wisent (of Europese bizon) van de Oude Wereld is een nauw verwante soort.

Amerikaanse bizon IUCN-status: Gevoelig[1] (2016)
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Stam: Chordata (Chordadieren) Klasse: Mammalia (Zoogdieren) Orde: Artiodactyla (Evenhoevigen) Familie: Bovidae (Holhoornigen) Geslacht: Bison
Soort
Bison bison (Linnaeus, 1758) Originele combinatie Bos bison
Leefgebied bizon
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Amerikaanse bizon op Wikispecies
Portaal    Biologie Zoogdieren

Kenmerken

Het dier is zwaargebouwd met een hoge schouderbult, een grote zware kop, een korte dikke nek en een breed voorhoofd. Kop, nek, schouders en voorpoten zijn lang en ruig behaard. De rest van het lichaam is bedekt met korter en lichter haar. De kin bevat een verwilderde baard. Het dier heeft een schouderhoogte van 1,90 meter en de lengte van de stier is bijna 3 meter. De staartlengte bedraagt 30 tot 60 cm. De bizon kan een snelheid tot 50 km/u halen.

Het karakter van de bizon is doorgaans rustig en gemakkelijk te voorspellen aan de houding van de staart. Een postuur waarbij de staart recht overeind staat, toont dat de bizon zich bedreigd voelt. Voor interacties met mensen is dit veelal het laatste signaal voordat de bizon over gaat tot een charge.^[4]

Amerikaanse bizons worden ongeveer 25 jaar oud. Hun bruine tot zwarte vacht bestaat uit twee lagen: een warme binnenlaag en een dikke, beschermende buitenlaag. Deze dikke vacht is geen overbodige luxe, omdat ze ook voorkomen in bergachtige gebieden, waar ze aan extreem lage temperaturen blootstaan.^[5] Jongen van de Amerikaanse bizon staan al na 30 minuten na de geboorte recht. Enkele uren later kunnen ze al lopen.^[5]

Hiërarchie

In de paartijd leveren bizonstieren felle gevechten om het bezit van de vrouwtjes, door met de koppen tegen elkaar te rammen. Vrouwtjes die met de dominante stier willen paren, galopperen rond om de rivaliteit tussen de stieren aan te wakkeren.

Ondersoorten

Er worden twee ondersoorten onderscheiden:^[1]

• Bison bison bison – dit is de meest voorkomende ondersoort. Hij leeft van nature meer op de open graslanden, hoewel hij intussen ook is geïntroduceerd in vroegere leefgebieden van de andere ondersoort.
• Bison bison athabascae Rhoads, 1897 – deze ondersoort is veel zeldzamer en had zijn leefgebied noordelijker, in de Canadese wouden. Hij leeft in kleinere groepen en de dieren zijn zwaarder.

Bescherming

Heden ten dage is de bizon een beschermd dier; er zijn er nog zo'n 30.000 over. Wilde kuddes leven alleen in het Yellowstone National Park en in het Theodore Roosevelt National Park in de VS, in het Nationaal park Wood Buffalo en Nationaal park Elk Island in Canada. Sinds 2013 worden pogingen gedaan de soort te introduceren in een aantal Russische reservaten.^[6]

Bizonjacht door een indiaan

Bizonkalf