Androgynie

Androgynie komt van het Oudgrieks voor 'man' (ἀνήρ, anḗr) en 'vrouw' (γυνή, gunḗ). Het bijvoeglijk naamwoord 'androgyn' betekent volgens het Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal (de 'Dikke Van Dale') als het gaat om biologie: "tweeslachtig, hermafrodiet" en als het gaat om personen: "met zowel mannelijke als vrouwelijke karaktereigenschappen".^[1] Als het om mensen gaat betekent het dus niet intersekse, travestie, transgenderisme of transseksualiteit.

Androgynie wordt op drie verschillende manieren omschreven:

1. Zich androgyn voelen. Een persoon die zich niet mannelijk en niet vrouwelijk voelt, zich juist mannelijk én vrouwelijk voelt of iemand die gevoelsmatig tussen beide seksen staat.
2. Androgyn zijn uit vrije wil. Een persoon die zich niet wenst te conformeren aan de tweedeling man-vrouw. Dit kan verschillende redenen hebben, bijvoorbeeld een spirituele, wat tot ver in de oudheid teruggaat. Belangrijk hierbij is dat God namelijk als mannelijk en vrouwelijk gezien wordt en de complete mens kan dan ook alleen maar mannelijk en vrouwelijk zijn, androgyn dus. Androgynie kan hierdoor ook als een alternatieve levenswijze gezien worden.
3. Zich androgyn uiten. Een persoon die uiterlijke kenmerken vertoont van het andere geslacht, zonder daarbij volledig door het leven te gaan als iemand van het andere geslacht (zie hiervoor transgender). Dit kan geuit worden door middel van kleding, make-up en/of gedrag. Soms komt het voor dat iemand een androgyn uiterlijk heeft, alleen als reactie op het heersende modebeeld of als rebelse houding. Ook veel muzikanten bedienen zich, in meer of mindere mate, van een androgyn uiterlijk. Voorbeelden zijn Patti Smith, Bill Kaulitz van Tokio Hotel, David Bowie, Jett Rebel, David Sylvian van Japan, Brian Molko van Placebo, topmodel Agyness Deyn, Prince, Michael Jackson, Boy George van Culture Club en (in het extreme) de band Marilyn Manson. Ook is het een belangrijk onderdeel van het uiterlijk van Japanse visual-keibands.

Vaak hebben mensen kenmerken van al deze drie omschrijvingen.

Een voorkomende eigenschap is dat hun gezicht eigenschappen van beide geslachten vertoont of afwijkt naar het andere geslacht. Dit wordt meestal bedoeld met "er androgyn uitzien". Het kan echter ook betrekking hebben op het dragen van geslachtsneutrale kledij.

• 
  Middeleeuwse voorstelling van een androgyn persoon
  Kroniek van Neurenberg
• 
  Androgyne weergave van Johannes de Doper door Leonardo da Vinci
• 
  Velen vonden de androgyn ogende Annemarie Schwarzenbach fascinerend

Zie ook

• Gender (sekse)
• Genderstudies
• Non-binair
• Postgenderisme
• Sekse