Berkelium

Berkelium is een scheikundig element met symbool Bk en atoomnummer 97. Het is een grijs of zilverwit actinide.

Berkelium
1 18 1 H 2 Periodiek systeem 13 14 15 16 17 He 2 Li Be B C N O F Ne 3 Na Mg 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Al Si P S Cl Ar 4 K Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr 5 Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe 6 Cs Ba ↓ Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn 7 Fr Ra ↓↓ Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og   Lanthaniden La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu Actiniden Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr
Algemeen
Naam	Berkelium
Symbool	Bk
Atoomnummer	97
Groep	Scandiumgroep
Periode	Periode 7
Blok	F-blok
Reeks	Actiniden
Chemische eigenschappen
Atoommassa (u)	247
Elektronenconfiguratie	[Rn]5f9 7s2
Oxidatietoestanden	+3, +4
Elektronegativiteit (Pauling)	1,3
Atoomstraal (pm)	170
1e ionisatiepotentiaal (kJ·mol−1)	601,11
Fysische eigenschappen
Dichtheid (kg·m−3)	14790
Smeltpunt (K)	1259
Kookpunt (K)	2900
Aggregatietoestand	Vast
Smeltwarmte (kJ·mol−1)	15
Molair volume (m3·mol−1)	16,70 · 10−6
SI-eenheden en standaardtemperatuur en -druk worden gebruikt, tenzij anders aangegeven
Portaal    Scheikunde

Ontdekking

Berkelium is voor het eerst gesynthetiseerd in 1949 door Glenn Seaborg, Albert Ghiorso, Stanley Thompson en Kenneth Street aan de Universiteit van Californië - Berkeley. Hierbij maakten zij gebruik van een cyclotron om americium-241 te bombarderen met neutronen.

De naam berkelium is afgeleid van de naam van de universiteit waar het element voor het eerst is gesynthetiseerd.

Toepassingen

Het radioactieve berkelium wordt slechts in zeer kleine hoeveelheden geproduceerd voor wetenschappelijk onderzoek. Industriële toepassingen komen niet voor.

Eigenschappen

Hoewel berkelium nog nooit is geïsoleerd, is er al voldoende materiaal geproduceerd om onderzoek te kunnen doen naar enkele eigenschappen. Met redelijke zekerheid is aan te nemen dat het een metaal is dat vrij eenvoudig oxideert aan de lucht en oplost in verdunde minerale zuren.

Röntgendiffractietechnieken hebben bijgedragen aan de identificatie van enkele berkeliumverbindingen zoals oxiden, het fluoride en het oxychloride. In de biologie speelt berkelium geen rol.

Verschijning

In de natuur komt berkelium op aarde niet voor. Het wordt op kunstmatige wijze geproduceerd.

Isotopen

Zie Isotopen van berkelium voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Stabielste isotopen
Iso	RA (%)	Halveringstijd	VV	VE (MeV)	VP
247Bk	syn	1380 j	α	5,889	243Am
248Bk	syn	9 j	α	5,803	244Am
249Bk	syn	320 d	α	8,700	245Am

Er zijn 19 radio-isotopen bekend, waarvan ²⁴⁷Bk met een halveringstijd van 1380 jaar het stabielst is. ²⁴⁸Bk en ²⁴⁹Bk hebben een halveringstijd van respectievelijk ruim 9 jaar en 320 dagen. De overige isotopen hebben halveringstijden van minder dan 5 dagen.

Toxicologie en veiligheid

Over de toxicologie van berkelium is zeer weinig bekend.

Externe links

• Lenntech.nl - berkelium
• (en) EnvironmentalChemistry.com - berkelium
• (en) WebElements.com - berkelium

Mediabestanden

Zie de categorie Berkelium van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Actiniden

actinium · thorium · protactinium · uranium · neptunium · plutonium · americium · curium · berkelium · californium · einsteinium · fermium · mendelevium · nobelium · lawrencium

Chemische elementen en isotopen

Periodiek systeem:	standaard · alternatief · elektronenconfiguratie · ezelsbruggetje eerste 20 elementen · geschiedenis
Isotopentabel:	op element (compleet / in delen) · op atoommassa
Zie ook:	lijst van chemische elementen · abundantie

WikiWoordenboek