Calcitriol

Calcitriol is de actieve vorm van vitamine D die gewoonlijk gevormd wordt in de nieren. Calcitriol wordt als medicatie ingezet bij behandeling van nierziekten, lage calciumwaarden in het bloed, hyperparathyreoïdie door nierstoornissen en andere aandoeningen die verbonden zijn met te lage calciumniveaus, zoals osteoporose, osteomalacie en rachitis.^[2] Het wordt ingenomen via de mond of intraveneus toegediend.

Calcitriol
Chemische structuur
▵ Structuurformule van calcitriol, de actieve vorm van vitamine D
Farmaceutische gegevens
Tmax	Binnen 2–6 uur
Metabolisatie	Renaal
Halveringstijd (t1/2)	5–8 uur (volwassenen)
Uitscheiding	voornamelijk fecaal
Gebruik
Merknamen	Rocaltrol, Calcijex, Decostriol
Indicaties	chronische nierschade, Vitamine D-deficiëntie
Toediening	Oraal, intraveneus
Databanken
CAS-nummer	32222-06-3
ATC-code	A11CC04
PubChem	5280453
Farmacotherapeutisch Kompas	Calcitriol (systemisch)
Chemische gegevens
Molecuulformule	${\displaystyle {\ce {C27H44O3}}}$
Molmassa	416,646 g/mol
SMILES	Smiles[1]
Portaal    Geneeskunde

Calcitriol bevordert de opname van calcium (Ca²⁺) en fosfaat in de darmen onder invloed van het hormoon PTH (parathormoon). Dit hormoon is ook verantwoordelijk voor de activiteit van osteoclasten,^[a] en de terugresorptie van calcium in de nieren. Onder normale omstandigheden houdt dit hormoon de calciumwaarden van het lichaam in evenwicht.

Calcitriol is verkrijgbaar als een generiek geneesmiddel. Overmatig gebruik resulteert meestal in zwakte, hoofdpijn, misselijkheid, constipatie, urineweginfecties en buikpijn. Ernstige bijwerkingen omvatten een te hoog calciumgehalte in het bloed en anafylaxie.^[2] Meestal worden regelmatige bloedtesten uitgevoerd nadat de medicatie wordt gestart en wanneer de dosis wordt gewijzigd.^[3]

Zie ook

• Vitamine D3

Noten

1. Deze cellen breken de gemineraliseerde matrix van het botweefsel af en geven daarmee calciumionen vrij in het bloed (botresorptie).