Dubnium

Dubnium is een scheikundig element met symbool Db en atoomnummer 105. Het is een vermoedelijk grijs of zilverkleurig overgangsmetaal.

Dubnium
1 18 1 H 2 Periodiek systeem 13 14 15 16 17 He 2 Li Be B C N O F Ne 3 Na Mg 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Al Si P S Cl Ar 4 K Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr 5 Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe 6 Cs Ba ↓ Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn 7 Fr Ra ↓↓ Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og   Lanthanoïden La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu Actinoïden Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr
Algemeen
Naam	Dubnium
Symbool	Db
Atoomnummer	105
Groep	Vanadiumgroep
Periode	Periode 7
Blok	D-blok
Reeks	Overgangsmetalen
Chemische eigenschappen
Atoommassa (u)	[262]
Elektronenconfiguratie	[Rn] 5f14 6d3 7s2
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand	Waarschijnlijk vast
SI-eenheden en standaardtemperatuur en -druk worden gebruikt, tenzij anders aangegeven
Portaal    Scheikunde

Ontdekking

Dubnium is ontdekt in 1967 door onderzoekers van het Gezamenlijk Instituut voor Kernonderzoek in Doebna. Door americium-243 te beschieten met neon-22 ontstond er een element met 105 protonen.

${\displaystyle {\ce {^{243}_{95}Am + ^{22}_{10}Ne -> ^{260}_{105}Db + 5^1_0n}}}$

In 1970 werd de ontdekking bevestigd door een Amerikaans team onder leiding van Albert Ghiorso aan de Universiteit van Californië, Berkeley met een andere synthese door beschieting van californium-249 met stikstof-15:

${\displaystyle {\ce {^{249}_{98}Cf + ^{15}_{7}N -> ^{260}_{105}Db + 4^1_0n}}}$

Over de naamgeving heeft enige tijd onduidelijkheid bestaan. De Amerikaanse en West-Europese wetenschappers opperden de naam hahnium en symbool Ha (naar de Duitse wetenschapper Otto Hahn), terwijl de Russische onderzoekers het op Dubnium hielden. Als tijdelijke naam is toen voor unnilpentium (symbool Unp) gekozen en in 1997 is door het IUPAC de naam dubnium aangenomen, naar de plaats Doebna, Дубна van het onderzoeksinstituut waar dubnium voor het eerst in geproduceerd.

Toepassingen

Van dubnium zijn geen toepassingen bekend.

Opmerkelijke eigenschappen

Over de chemische en fysische eigenschappen van dubnium is nauwelijks iets bekend. Vermoedelijk vertoont het overeenkomsten met tantalium, het buurelement in groep 5 van het periodiek systeem.

Verschijning

Op aarde komt dubnium niet in de vrije natuur voor.

Isotopen

Zie Isotopen van dubnium voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Stabielste isotopen
Iso	RA (%)	Halveringstijd	VV	VE (MeV)	VP
262Db	syn	34 s	α	9,210	258No
268Db	syn	32 u	α

Er zijn acht dubniumisotopen bekend. De meest stabiele isotoop is ²⁶⁸Db met een halveringstijd van 32 uur. De overige isotopen vervallen nog sneller. De isotopen vervallen naar lawrencium.

Toxicologie en veiligheid

Over de toxicologie van dubnium is niets bekend.

Externe links

• Lenntech.nl - dubnium
• (en) EnvironmentalChemistry.com - dubnium
• (en) WebElements.com - dubnium

Mediabestanden

Zie de categorie Dubnium van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Vanadiumgroep

vanadium · niobium · tantaal · dubnium

Chemische elementen en isotopen

Periodiek systeem:	standaard · alternatief · elektronenconfiguratie · ezelsbruggetje eerste 20 elementen · geschiedenis
Isotopentabel:	op element (compleet / in delen) · op atoommassa
Zie ook:	lijst van chemische elementen · abundantie

WikiWoordenboek