George Freeth

George Douglas Freeth Jr. (Oahu, 8 november 1883 – San Diego, 7 april 1919) was een Amerikaanse strandwacht, surfer en zwemcoach van Engelse en inheems Hawaiiaanse afkomst. Aan moederszijde stamde zijn familie af van Hawaiiaanse koninklijke ministers onder Koning Kalākaua. Zijn vaderlijke familie had een militaire achtergrond in het Britse leger. Freeth groeide op in en rond de oceaan bij Waikiki, waar hij leerde zwemmen en duiken met lokale kinderen. Hij hielp later bij het hernieuwen van de belangstelling voor de traditionele Hawaiiaanse sport surfen in het begin van de twintigste eeuw. In 1907 populariseerde hij de sport in Zuid-Californië toen hij in Los Angeles arriveerde.

George Freeth
Persoonlijke informatie
Geboortedatum	8 november 1883
Geboorteplaats	Oahu
Overlijdensdatum	7 april 1919
Overlijdensplaats	San Diego
Nationaliteit	Amerikaans
Sportieve informatie
Discipline	surfen
Portaal    Sport

Freeth werkte als strandwacht gedurende bijna twaalf jaar in Californië en legde de basis voor de professionele strandwachtendienst in de staat. Hij was ook actief als amateur- en professioneel zwemmer en waterpolospeler. Als zwemcoach trainde hij Olympische zwemmers zoals Duke Kahanamoku, Ludy Langer en Ray Kegeris bij de Los Angeles Athletic Club.

In 1916 verhuisde Freeth naar San Diego, waar hij werkte als zwemcoach bij de San Diego Rowing Club en het surfen en zwemmen verder promootte. Hij overleed in april 1919 aan de Spaanse griep. Zijn bijdragen aan de Californische strandcultuur hebben een blijvende invloed gehad op de tradities van strandwacht en surfen in de staat.

Familieachtergrond

Freeth werd geboren in Waikiki (Hawaï). Zijn moeder, Elizabeth "Lizzie" Kaili Green (1853–1941), was de dochter van William Lowthian Green, een prominente Engelse politicus in Hawaï. Zijn grootmoeder van moederszijde, Elizabeth Lepeka Kahalaikulani Grimes (ca. 1832–1889), was van inheemse Hawaiiaanse en Amerikaanse afkomst.

Zijn vader, George Douglas Freeth sr. (1854–1914), stamde af van Britse generaals, waaronder James Freeth (1786–1867). Freeth sr. werd geboren in Hythe, Kent en bracht enkele jaren door in Ierland, wat mogelijk de oorsprong is van de mythe dat hij Iers was. Freeth had drie broers en twee zussen.

Vroege leven

Freeth groeide op in Waikiki, waar de Hawaiiaanse cultuur hem aanmoedigde om tijd in de oceaan door te brengen. Hij ontwikkelde zijn zwem- en duikvaardigheden via wedstrijden en recreatie. Hij zei ooit: “Ik kan me geen dag herinneren waarop ik niet kon zwemmen.”

Zijn jeugd werd gekenmerkt door veel reizen vanwege de ondernemingen van zijn vader, waaronder guano-mijnbouw op Laysan en Clipperton. Freeth nam deel aan sportwedstrijden in San Francisco vanaf 1898 en keerde terug naar Hawaï in 1899, waar hij naar ʻIolani College ging en uitblonk in diverse sporten.

Carrière in en rond het water

Tussen 1903 en 1907 hielp Freeth het surfen in Hawaï nieuw leven in te blazen. Hij gaf les aan onder andere Alexander Hume Ford en Jack London, die over de ervaring schreef in zijn essay Riding The South Seas Surf (1907). Freeth gaf demonstraties om toerisme te bevorderen en werd in 1907 uitgenodigd om surfen te demonstreren in Californië.

Op 16 december 1908 redde Freeth zeven Japanse vissers tijdens een storm in Venice, Californië. Hij ontving hiervoor de Gouden Medaille voor Reddingswerk van het Amerikaanse Congres. Zijn aanpak — zwemmen door stormgolven in plaats van alleen boten te gebruiken — werd een standaardpraktijk.

In 1918 werd Freeth aangesteld als hoofdstrandwacht in Ocean Beach, San Diego, na een tragisch incident waarbij dertien mensen verdronken. Hij introduceerde nieuwe uitrusting en trainingsmethoden, waardoor er die zomer geen verdrinkingen meer plaatsvonden.

Freeth werd in Californië bekend als “kampioen surfrijder uit Honolulu”. Hij gaf demonstraties en lessen in Los Angeles, Orange County en San Diego. In 1912 richtte hij de eerste officiële surfclub van Californië op: Hui Nalu in Redondo Beach.

Freeth werkte als zwemcoach en gaf les aan mannen, vrouwen en kinderen. Hij werd in 1913 hoofd zwemcoach bij de Los Angeles Athletic Club en trainde onder andere Duke Kahanamoku.

In 1916 werd hij zwemcoach bij de San Diego Rowing Club. Hij trainde zwemmers voor regionale wedstrijden en gaf ook surflessen. Ondanks beperkte middelen boekte hij successen, maar zijn contract werd niet verlengd. In 1917 werd hij opnieuw parttime aangenomen.

Overlijden en nalatenschap

Freeth werd ziek tijdens de derde en laatste golf van de Spaanse griep en overleed op 7 april 1919. Zijn lichaam werd gecremeerd en begraven in Nuʻuanu Cemetery in Honolulu.

Freeth wordt gezien als een pionier van de “man van het water”-traditie: meesterschap in zwemmen, duiken, roeien en surfen. Hij trainde vrouwelijke zwemmers zoals Lyba en Nita Sheffield, die later het boek Swimming Simplified schreven.

Hij ontwikkelde reddingsapparatuur zoals de torpedoboei en de drie-wielige reddingsmotorfiets. Naar schatting redde hij tussen de 200 en 300 mensenlevens.

Freeth’s vroege dood en de nasleep van de Eerste Wereldoorlog en de grieppandemie droegen ertoe bij dat zijn nalatenschap minder bekend is dan die van Duke Kahanamoku.

Externe links

• "100 years of hanging ten" – eerbetoon in de Los Angeles Times
• Swimming Simplified (1920) door Nita en Lyba Sheffield
• George Freeth: King of the Surfers and California's Forgotten Hero

Bronnen, noten en/of referenties

Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel George Freeth op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.