Loading AI tools
Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Houtvaten of tracheeën, komen voor in planten, alwaar zij een functie hebben bij het transport van water. De bekendste plaats waar houtvaten voorkomen is in het secundair xyleem van loofbomen.
Een houtvat bestaat uit meerdere cellen die onderling verbonden zijn door openingen over (vrijwel) de volledige diameter van de cel. Bij de levende cellen wordt de doorboring (perforatie) van het tussenschot ingeleid door de vorming van een grote, vlakke perforatiestippel, waarvan het sluitvlies ten slotte wordt opgelost. De nog levende protoplasten zorgen voor het oplossen van het sluitvlies en het afwerken van de vaatwand, waarna ze afsterven en verdwijnen.
Naar de vorm worden weleens de volgende houtvaten onderscheiden:
De perforatie van het tussenschot tussen opeenvolgende houtvatcellen kan de volgende vormen hebben:
Het transport via houtvaten gebeurt tegen de zwaartekracht in. Dit transport is voornamelijk het gevolg van verdamping van water uit de bladeren en van capillaire werking. Uit de celwanden van de bladcellen verdampt water naar de intercelluaire ruimten tussen de cellen. Als de huidmondjes van de bladeren openstaan zal deze waterdamp uit de bladeren weg diffunderen. Vanuit de celwanden kan dan weer water verdampen. Dit water wordt aangevuld vanuit de fijne vertakkingen van de houtvaten. Door de capillaire werking van de houtvaten wordt het water in de houtvaten als een soort 'draad' omhooggetrokken. De capillaire werking is mogelijk doordat de houtvaten nauw zijn. De cohesiekrachten waardoor de watermoleculen bij elkaar blijven en de adhesiekrachten waarmee de watermoleculen aan de houtvatwand worden vastgehouden zijn samen groter dan de zwaartekracht.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.