Legio XV Primigenia

Legio XV Primigenia was een Romeins legioen, dat in 39 werd opgericht door keizer Caligula. De bijnaam Primigenia is afgeleid van een der namen van de godin Fortuna; primigenia betekent de eerstgeborene.

Het Romeinse leger
..Romeins leger Het Romeinse leger Leger van het Romeinse Koninkrijk Leger van het Romeinse Keizerrijk Laat-Romeinse leger Leger van de Romeinse Republiek Legeronderdelen Legioen Cohort Manipel Centurie Contubernium Auxilia Equites Triarii Principes Hastati Velites Katafrakt Vexillatio Pretoriaanse garde Militaire termen SPQR Phalerae Aquila Signum legionum Donativum Acies triplex Decimatie Winterkamp Zomerkamp
..Legioenen Legio I Germanica Legio I Adiutrix Legio I Italica Legio I Macriana Liberatrix Legio I Minervia Legio I Parthica Legio II Augusta Legio II Adiutrix Legio II Italica Legio II Parthica Legio II Traiana Fortis Legio III Gallica Legio III Augusta Legio III Cyrenaica Legio III Italica Legio III Parthica Legio IIII Macedonica Legio IV Scythica Legio IV Flavia Felix Legio IV Parthica Legio V Alaudae Legio V Macedonica Legio VI Ferrata Legio VI Victrix Legio VII Claudia Legio VII Gemina Legio VIII Augusta Legio IX Hispana Legio X Gemina Legio X Fretensis Legio XI Claudia Legio XII Fulminata Legio XIII Gemina Legio XIIII Gemina Legio XV Primigenia Legio XV Apollinaris Legio XVI Gallica Legio XVI Flavia Firma Legio XVII Legio XVIII Legio XIX Legio XX Valeria Victrix Legio XXI Rapax Legio XXII Deiotariana Legio XXII Primigenia Legio XXX Ulpia Victrix
..Marine Classis Misenensis Classis Ravennatis Classis Syriaca Classis Alexandrina Classis Mauretania Classis Germanica Classis Britannica Classis Pannonica Classis Moesica Classis Pontica
..Rangen Tribunus Legatus Augusti pro praetore Legatus pro praetore Legatus legionis Praefectus Primus pilus Centurio Optio Decurio Aquilifer Tesserarius Cornicen Signifer Imaginifer Romeins legionair
..Wapens Handwapens Gladius (kort steekzwaard) Pugio (dolk) Spatha (langer zwaard) Semi-spatha (klein zwaard) Hasta (lans) Pilum (werpspeer) Slinger Zware wapens Stormram Belegeringstoren Katapult Ballista Scorpio Cheiroballistra Carroballista Onager Bescherming Subarmalis (leren vest) Lorica musculata (kuras) Lorica squamata (schubbenpantser) Lorica plumata (schubbenpantser) Lorica hamata (maliënkolder) Lorica segmentata (kuras van stroken metaal) Cassis (helm) Scutum (schild) Pluteus (schutscherm) Vinea (schutdak) Testudo (stormdak)

Grafsteen in Xanten, waar het legioen vanaf 13 n.Chr. gelegerd was. De inscriptie luidt vertaald: "Quintus Petilius Secundus, zoon van Quintus, van de stam der Oufentina van Milaan, soldaat van het 15de legioen Primigenia 25 jaar oud met 5 dienstjaren. De erfgenaam heeft op grond van het testament deze grafsteen laten oprichten." Petilus draagt een tuniek en een schoudermantel, hij heft een zwaard een werplans en een dolk.

Het 15e legioen Primigenia werd samen met het 22e legioen Primigenia door Caligula opgericht voor een nieuwe campagne in Germania in de herfst van 39, die overigens weinig succesvol was.

Geschiedenis

Na de campagne in Germania werd het 15e legioen met het 14e legioen Gemina gestationeerd in Mogontiacum (Mainz).^[1] De Romeinse invasie van Britannia in 43 n.Chr. door keizer Claudius zorgde voor veel verschuivingen van legioenen. Het 15e legioen werd overgeplaatst van Mogontiacum naar Castra Vetera (Xanten), waar zich ook het 5e legioen Alaudae bevond. In 47 vocht het legioen onder bevelhebber Corbulo tegen de Friezen, die voor korte tijd onderworpen werden. Rond deze tijd werkte het legioen ook mee aan de bouw van het kanaal van Corbulo.

In het Vierkeizerjaar, ook wel Driekeizerjaar genoemd, brak een burgeroorlog uit om de troon van het Romeinse Rijk. Het 15e legioen steunde net als de andere Rijnlegioenen Vitellius, de gouverneur van Neder-Germanië (Germania Inferior). Vitellius trok met onder andere een groot deel van het 5e en 15e legioen op naar Rome. Toen Vespasianus de strijd in zijn voordeel had beslecht en keizer werd, keerden het 5e en 15e legioen terug naar Neder-Germanië, waar intussen de Bataafse Opstand was uitgebroken.

In september 69 werd Castra Vetera door de troepen van Julius Civilis belegerd. In maart 70 was Munius Lupercus, de commandant van de legioenen in Vetera, gedwongen zich over te geven. Ondanks Civilis' belofte van een vrije aftocht werden de ongeveer 5000 soldaten van het 5e en 15e legioen door de Bataven uitgemoord.^[2] De twee legioenen werden niet meer opnieuw opgericht.

Bronnen, noten en/of referenties

1. (en) Livius - Legio XV Primigenia
2. Tacitus - Historiën - Boek IV: 60

Mediabestanden

Zie de categorie Legio XV Primigenia van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.