Madrassa

Een madrassa of medresse is het Arabische woord voor school, zowel seculier als religieus. In de westerse wereld wordt madrassa gebruikt voor een Koranschool. Dit is een religieuze school waar de islam wordt onderwezen. De eerste madrassa werd in 1067 gesticht in Bagdad. Wereldwijd zorgen deze religieuze madrassa's voor volledig gratis onderwijs, voedsel en kleding voor 1,3 miljoen kinderen.^[1]

Islam-isoon Terminologie in islamitische architectuur

Algemeen: Bazaar · Camekan · Hamam · Karavanserai · Madrassa · Mihrab · Minaret · Minbar · Moskee · Muqarnas · Riwaq · Sahn · Soek · Sogukluk Iraanse architectuur: Ab anbar · Howz · Iwan · Perzische tuin · Shabestan · Tekiyeh · Windvanger · Yakhchal Moorse architectuur: Kasba · Ksar · Medina · Riad · Ribat Ottomaans architectuur: Külliye · Sjadirvan · Türbe Hussainia · Tekiyeh · Zawiya

Chor Minor-madrassa in Buchara

Madrassa in een moskee

Madrassa in Isfahan

Geschiedenis

Het was de grootvizier Nizam al-Moelk van het Seltsjoekenrijk die het onderwijssysteem revolutionair veranderde. Met de stichting van de madrassa hoopte Nizam op een uniformere beleving van de islam, omdat toentertijd nogal wat opstandige sektes (zoals de Assassijnen en de Fatimiden) andere leren propageerden. De eerste madrassa's waren bedoeld voor hoger onderwijs. Ter onderscheiding van de latere madrassa's, die ook voor jonge kinderen zijn, worden deze instituten wel nizamiyyahs genoemd.

In veel madrassa's neemt de recitatie van de Koran een belangrijke plaats in. Dit houdt vaak in dat de studenten de Koran letterlijk uit het hoofd kunnen opzeggen in het klassiek Arabisch, maar deze niet begrijpen, omdat ze vaak deze taal niet machtig zijn, zelfs niet als zij Arabisch spreken. Pupillen die leren reciteren op de madrassa's mogen daarom de Koran niet interpreteren; hiervoor is speciale tafsir. Dit zijn twee verschillende soorten expertises.

In onder andere Pakistan betekenen de madrassa's de enige vorm van onderwijs, omdat de overheid niet in staat is een schoolsysteem op te bouwen. The New York Times publiceerde in 2007 dat veel Koranscholen in dit gebied wel fundamentalisme verspreiden, maar geen terroristische vaardigheden onderwijzen, hoewel dat beeld vaak wel in de westerse wereld wordt gegeven.^[1]

In 2010 concludeerden de Nederlandse ministers voor Buitenlandse Zaken en voor Ontwikkelingssamenwerking dat ongeveer 4% van de schoolgaande jeugd in Pakistan in madrassa's onderwezen werd en dat dit "de kans op adequate opleiding [verkleinde]".^[2]

In de provincie Kunduz in Afghanistan neemt het aantal madrassa's duidelijk toe. De madrassa's geven uitsluitend Koran-onderwijs en trekken leerlingen van de staatsscholen weg. Vrouwenrechtenactivisten vrezen dat dit tot een toenemende inperking van vrouwenrechten zal leiden.^[3]