Markizaat Franchimont

Het Markizaat Franchimont was een heerlijkheid binnen het prinsbisdom Luik. Het domein van Theux werd in 898 door koning Zwentibold, koning van Lotharingen, aan de bisschop van Luik geschonken. In de twaalfde eeuw werd deze heerlijkheid een markgraafschap. Het kasteel van Franchimont was de zetel van de markgraaf.

Marquisat de Franchimont
Markgraafschap binnen het prinsbisdom Luik
begin 16e eeuw – 1795  →
Kaart
Algemene gegevens
Hoofdstad	Theux
Talen	Waals,Platdiets,Frans
Religie(s)	Rooms-katholiek
Regering
Regeringsvorm	Heerlijkheid
Staatshoofd	Prins-bisschop
Geschiedenis
- Ontstaan	begin 16e eeuw
- Annexatie door Frankrijk	1795

Voor de Luikse Revolutie, vormde het Markizaat Franchimont een klein gebied binnen het Prinsbisdom Luik. Dit landje, zes leuga (2.200m) lang bij vier leuga breed, grensde aan het hertogdom Limburg, hertogdom Luxemburg en het Abdijvorstendom Stavelot-Malmedy.

Het werd gevormd door vijf bans, aanvankelijk deze van Theux, Spa, Sart en Jalhay (Gelhaag), en later ook deze van Verviers. Het geheel omvatte ongeveer een vijftigtal dorpen en gehuchten. Vanaf de 16e eeuw voerden de prins-bisschoppen ook de titel van markies van Franchimont^[1].

Het gebied bestond uit vijf bans, wier hoofdplaatsen of burchten waren:

• De ban van Theux (hoofd-ban) met Oneux, La Reid, Polleur, Jehanster en het Kasteel van Franchimont
• De ban van Verviers met Stembert, Ensival en Andrimont
• De ban van Jalhay (Gelhaag)
• De ban van Sart
• De ban van Spa