Nucleoside

Een nucleoside is een bio-organische verbinding die bestaat uit een pentose, een suiker met 5 koolstofatomen, en een nucleobase (een purine- of een pyrimidinederivaat). Als pentose treden meestal ribose of desoxyribose op; er wordt dan onderscheid gemaakt tussen respectievelijk ribonucleosiden en desoxyribonucleosiden.

Structuurformule van het nucleoside uridine.

Samenstelling van nucleotiden

nucleotide nucleoside nucleobase (adenine, cytosine, guanine, thymine of uracil) pentose (desoxyribose bij DNA, ribose bij RNA) fosfaatgroepen (1 tot 3)

Chemisch gezien kan een nucleoside gezien worden als een nucleotide zonder fosfaatgroepen. De monofosfaatnucleotiden maken de ruggengraat van het DNA en RNA uit.

Overzicht van nucleosides
		Pentose:
		Ribose	Desoxyribose
Nucleo- base:	Adenine	Adenosine	Desoxyadenosine
	Cytosine	Cytidine	Desoxycytidine
	Guanine	Guanosine	Desoxyguanosine
	Uracil	Uridine
	Thymine		Thymidine

Synthese in het lichaam

Nucleosiden kunnen door het lichaam zelf worden aangemaakt, hoofdzakelijk in de lever, door middel van een de-novosynthese. Het overgrote deel van de nucleosiden wordt echter aangemaakt met behulp van de nucleïnezuren uit de voeding. Nucleotidasen breken de nucleotiden, waaruit de nucleïnezuren zijn opgebouwd, af tot fosfaten en nucleosiden.

De nucleosiden kunnen op hun beurt weer afgebroken worden tot nucleobasen en een pentose (ribose of desoxyribose).

Nucleosiden

Ribonucleosiden:	adenosine · cytidine · guanosine · uridine
Desoxyribonucleosiden:	desoxyadenosine · desoxycytidine · desoxyguanosine · thymidine · desoxyuridine