OV-fiets

OV-fiets is een Nederlands fietshuursysteem van de Nederlandse Spoorwegen waarbij fietsen bij honderden stationsstallingen kunnen worden gehuurd.

OV-fiets van 2008 tot 2016.

De in 2022 ingevoerde OV-ebike

OV-fiets berust op het principe van een lidmaatschap. Deelnemers aan het systeem gebruiken een persoonlijke OV-chipkaart ter identificatie, waarmee een of twee fietsen kunnen worden gehuurd. De kosten van de huur worden maandelijks van de bankrekening van de deelnemer afgeschreven, waardoor betaling van een borgsom en contante afrekening van de huursom niet nodig zijn. NS Business Cards en NS Flex abonnementen zijn standaard voorzien van een abonnement op de OV-fiets.

Geschiedenis

De OV-fiets is begin 2000 bedacht door Ronald Haverman en de Fietsersbond. Als Innovatiemanager bij ProRail hield Haverman zich bezig met verbeteringen in de last mile (van treinstation naar eindbestemming en vice versa). Een fiets huren op het station was aanvankelijk bureaucratisch, duur en tijdrovend. Gebruikers dienden een formulier in te vullen, een kopie van een identiteitsbewijs in te leveren en 100 gulden borg te betalen. Alle handelingen tezamen kostten circa een kwartier. Haverman vond dat dat "binnen 1 minuut moest kunnen. En het terugbrengen binnen 30 seconden, want dan moest je je trein halen. Ook moest de OV-fiets goedkoper zijn dan een busretourtje."^[1] Onder meer voor het bedenken, ontwikkelen en uitrollen van de succesvolle OV-fiets heeft Haverman in 2021 een 'lintje' gekregen.^[2] De eerste OV-fietsen kwamen in 2000 te staan op stations in Delft en Utrecht.^[1] Verhuurlocaties op andere stations volgden snel.

Tot 1 januari 2008 was OV-fiets een zelfstandige stichting; met ingang van die datum werd het overgenomen door de Nederlandse Spoorwegen.

In eerste instantie werd gebruikgemaakt van de streepjescode achter op de kaart. Hierbij was ook een pincode aanwezig. Sinds 2010 wordt gebruikgemaakt van de chip op de persoonlijke-, geregistreerde OV-chipkaart.^[3] Bij deze kaart is geen pincode aanwezig.

Vanaf 2017 gingen de abonnementskosten van €10,- naar €0,01 per jaar voor het gebruik van de OV-fiets, wat in de praktijk als gratis wordt beschouwd.^[3]

De nieuwste OV Fiets met kenmerkende deugdelijke voorlamp bevestiging

De originele OV-fietsen werden door het Nederlands Sparta gemaakt. Vanaf 2008 werden ze geleverd door het Beverwijkse bedrijf Bikes2go. Zij leverden ook de vernieuwde OV-fiets vanaf 2016.^[4][5]

Gebruik

Sinds de invoering van het systeem in 2003^[bron?] zijn de aantallen deelnemende klanten en deelnemende stallingen sterk toegenomen. Bij bijna 300 stations en metrostations kan nu een OV-fiets worden gehuurd. Er lijkt nu sprake te zijn van een zekere stabilisatie.

Jaar	Locaties	Abonnees	Fietsen	Ritten
2004[6]	70	11.000	800	100.000
2005[6]	84	20.000	1.300	189.000
2006[6]	101	30.000	2.500	250.000
2007[6]	140	43.000	3.000	335.000
2008[7]	182	51.000		480.000
2009[8]	200	67.000	4.500	670.000
2010[9]	226	85.109	5.000	850.136
2011[10]	230	100.000	6.000	1.000.000
2012[11]	240	140.000		1.225.000
2013[11]	250	160.000		1.335.000
2014[12]	252	180.000	8.500	1.530.000
2015[13]	277	177.000		1.900.000
2016[14]	290	200.000	8.500	2.400.000
2017[15]	300	500.000	14.500	3.200.000
2018[16]	300	750.000	20.500	4.200.000
2019[17]	300	890.000	20.500	5.300.000
2020[18]	300		21.700	3.100.000
2021[18]				3.400.000
2022[19]	300		22.000	5.400.000
2023[20]	288		22.500	5.900.000
2024[21]	288		22.000	5.900.000

Speciale verhuurmogelijkheden

OV-fiets@home

OV-fiets@home is een in november 2008^[22] gestarte proef bij de stations Utrecht Centraal en Den Haag Centraal waarbij gepoogd wordt de stallingsruimte van de OV-fietsen te beperken, door forensen de mogelijkheid te bieden hun fiets 's nachts mee naar huis te nemen. 's Ochtends kan de forens met de OV-fiets naar het station gaan, waarna een andere gebruiker de fiets kan huren. 's Avonds neemt de forens een andere fiets mee naar huis. Op die manier worden de OV-fietsen intensiever gebruikt.

Elektrische OV-fiets V.2.0: de OV-ebike

Een OV-ebike Groningen, mei 2023

Eind 2022 heeft NS opnieuw een elektrische OV fiets geïntroduceerd, de OV-ebike van het merk Noord. Het betreft een experiment. Vooralsnog is de OV-ebike daarom op slechts 4 stations beschikbaar: Driebergen-Zeist (vanaf 9-2022), Arnhem Centraal (vanaf 11-2022), Groningen en Maastricht. De actieradius is van ca. 50 - 110 km, afhankelijk van de mate van ondersteuning. De kosten bedragen €13 per dag.^[23][24]

Voormalige verhuurmogelijkheden

OV-scooter

De OV-scooter was een elektrische scooter die door gebruikers van de OV-fiets en bezitters van een rijbewijs kon worden gehuurd tussen 2008 en 2014 op verschillende grote stations. De OV-scooters werden weinig gebruikt waardoor deze per 2014 niet meer verhuurd worden.

Elektrische OV-fiets

Een elektrische OV-fiets in Eindhoven.

Tussen 2011 en 2014 was op een beperkt aantal stations de mogelijkheid tot het huren van elektrische OV-fietsen. Hiermee werd gepoogd om fietsers een grotere actieradius te geven. Door verschillende factoren is de elektrische OV-fiets per 2015 niet meer te huur.

Foto's

• 
  Eerste model OV-fiets
• 
  Geautomatiseerde stalling van de OV-fiets bij station Rotterdam Alexander
• 
  Bikedispenser (fietsuitgiftemachine) bij station Nijmegen Lent
• 
  Uit oude fietsen gerecyclede OV-fietsen tijdens de Spoorparade.
• 
  Rij fietskluizen met OV-fietsen bij Station Breda-Prinsenbeek.
• 
  OV fiets in kluis op locatie NS Station Breda-Prinsenbeek.
• 
  Bedieningspaneel voor uitgifte of retourneren van een OV-fiets.

Externe link

• Officiële website OV-fiets