Onderzoekscomité ter voorbereiding op de Indonesische onafhankelijkheid

Het onderzoekscomité ter voorbereiding op de onafhankelijkheid (Indonesisch: Badan Penyelidik Usaha-usaha Persiapan Kemerdekaan, BPUPK; Japans: 独立準備調査会) of onderzoekscomité ter voorbereiding op de Indonesische onafhankelijkheid (Indonesisch: Badan Penyelidik Usaha-usaha Persiapan Kemerdekaan Indonesia, BPUPKI) was een organisatie die in maart 1945 door het Japanse militaire gezag werd opgezet tijdens de Japanse bezetting van Nederlands-Indië om de onafhankelijkheid van Indonesië voor te bereiden.

De BPUPK werd aangekondigd door het Japans Keizerlijk Leger op 1 maart 1945 met als doel om te werken aan de voorbereiding van de onafhankelijkheid, in eerste instantie specifiek voor Java. Het idee was in eerst instantie dat het comité 36 leden zou hebben, waaronder 30 Indonesiërs van verschillende etnische groepen, drie vertegenwoordigers van de Japanners, en één vertegenwoordiger elk van de Chinese Indonesiërs, Arabieren en Indische Nederlanders. Uiteindelijk ging dit plan niet door en vervolgens zou het comité 67 leden hebben waaronder 59 Indonesiërs en 8 Japanners, waarbij de Japanners geen stemrecht hadden.^[1]

Leden

De voorzitter van de BPUPK was Radjiman Wediodiningrat. Vicevoorzitters waren Soeroso en de Japanner Ichibangase Yoshio, terwijl Abdoel Gafar Pringgodigdo en de Japanner Ichibangase Yoshio secretaris waren. Deze laatste sprak geen Indonesisch.^[2] Vooraanstaande leden van het comité waren Soekarno, Mohammed Hatta, Agus Salim, Samsi Sastrawidagda, Soekiman Wirjosandjojo, Abdul Halim Majalengka, Ki Hadjar Dewantara, Alexander Andries Maramis, Achmad Soebardjo, Ki Bagus Hadikusumo, Masjkur, Abdoel Kahar Moezakir, Abdurrahman Baswedan, Kusumah Atmaja, Wahid Hasjim, Mas Mansoer, Mohammad Yamin, Soepomo, Soesanto Tirtoprodjo en Oto Iskandar di Nata. De enige twee vrouwelijke leden van de BPUPK waren Siti Sukaptinah Sunarjo Mangunpuspito en Maria Ullfah Santoso. Veel comitéleden zouden later in het onafhankelijke Indonesië hoge functies zoals minister bekleden, en ook zijn velen van hen nu nationale held van Indonesië.