Overdeterminering

Overdeterminering duidt in de humane wetenschappen de situatie aan, waarin een gevolg te veel oorzaken heeft om er één als doorslaggevend te kunnen aanduiden.

Deze term is afkomstig uit de droomduiding, waarin Sigmund Freud stelde dat dromen het resultaat zijn van verschillende, vaak tegenstrijdige onbewuste invloeden, zoals gedachten, herinneringen en verlangens. De elementen van de droominhoud, die als knooppunten worden gezien, zijn overgedetermineerd doordat ze het resultaat zijn van meerdere invloeden die samenkomen in de droom. Deze invloeden kunnen verschillende betekenissen of herinneringen bevatten, die zich op dezelfde knooppunten in de droom kristalliseren. Overdeterminering werd zo het fundament van de droomvorming, en Freud richtte de rest van zijn studie op de mechanismen die dit proces mogelijk maken. In de sociale wetenschappen werd de term gepopulariseerd door Louis Althusser in de jaren 1960, in zijn kritiek op het orthodox marxisme.

Externe links

• Sigmund Freud
  • (en) The Interpretation of Dreams; https://en.wikisource.org/wiki/The_Interpretation_of_Dreams
  • (de) Die Traumdeutung; https://archive.org/download/Freud_1900_Die_Traumdeutung_k/Freud_1900_Die_Traumdeutung_k_text.pdf

• Louis Althusser
  • (en) For Marx,
    • kapittel Contradiction and Overdetermination; http://www.marx2mao.com/Other/FM65i.html#s3
    • kapittel On the Materialist Dialectic; passage Structure in Dominance: Contradiction and Overdetermination; http://www.marx2mao.com/Other/FM65ii.html#s6

Bibliografie

• Louis Althusser
  • (de) Für Marx uitgegeven door Frieder Otto Wolf, Suhrkamp: Berlin, 2011 (ISBN 978-3-518-12600-4);
    • kapittel Widerspruch und Überdeterminierung (bladzijde 105-160)
    • kapittel Über materialistische Dialektik (bladzijde 200-279); passage V. Struktur mit Dominante: Widerspruch und Überdetermination (bladzijde 254-279)
  • (de) Für Marx, Suhrkamp: Frankfurt am Main, 1968;
    • kapittel Widerspruch und Überdeterminierung (zijde 52 - 99)
    • kapittel Über materialistische Dialektik (bladzijde 100-167); passage V. Struktur mit Dominante: Widerspruch und Überdetermination (bladzijde 146-167)