Overspronggedrag

Overspronggedrag is niet logisch lijkend gedrag bij mens en dier dat voortkomt uit het conflict van twee relevante gedragssystemen. Bijvoorbeeld in een situatie waarbij de aandrang om te vluchten en de aandrang om aan te vallen even groot zijn, kan een derde, neutraal gedrag geactiveerd worden. Een dier kan 'besluiten' te gaan eten, zich te wassen, of interesse te tonen in een ongerelateerd object in de omgeving. Dit derde gedragsalternatief wordt overspronggedrag genoemd. Bij typisch dierlijk overspronggedrag moet een spanning die is ontstaan uit het conflict aanvallen of vluchten worden afgewend; de opgebouwde agressie moet 'bevredigd' worden. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer een manlijk hert dat zijn 'harem' bewaakt wordt uitgedaagd door een niewkomer en die laatste ontdekt dat zijn tegenstander groter en sterker is. De uitdager valt dan met zijn gewei een nabije struik aan om zijn opgekropte agressie en energie af te leiden en vervolgens gekalmeerd weg te lopen.

Etholoog en gedragsbioloog Adriaan Kortlandt verwierf grote faam met zijn beschrijving van overspronggedrag.

In diergaarde Artis staat een naar de belangrijke ontdekking vernoemd 'oversprongbankje'.

Overspronggedrag

Zie ook

Wikiwand - on