Potentiometrie
Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Potentiometrie (potentio van potentiaal en metrie van meten) is een onderdeel van de elektrochemie en elektroanalyse. De potentiaal die ontstaat als een elektrode in een oplossing is geplaatst vormt de basis voor de potentiometrie. De techniek vormt een onderdeel van de elektroanalyse. Potentiometrie wordt zelden als zelfstandige methode gebruikt. Meestal is het de methode waarmee het eindpunt van een titratie wordt vastgesteld.
In de bespreking van de potentiometrie wordt doorgaans alleen gekeken naar de effecten van de concentratie en elektrische potentiaal rond de meetelektrode. Stilzwijgend wordt voorbijgegaan aan het feit dat slechts potentiaalverschillen te meten zijn, en er dus naast de meetelektrode ook een referentie-elektrode in de meetoplossing aanwezig is.
Voor berekeningen aan elektrodepotentialen wordt gebruikgemaakt van de wet van Nernst.
Het geheel van de potentiometrie kan op meerdere manieren onderverdeeld worden. Vanuit theoretisch oogpunt is de onderverdeling op basis van de aan de gemeten potentiaal ten grondslag liggende processen belangrijk, vanuit de praktijk is de indeling naar toepassingsgebied interessanter.
De faradische potentiometrie is de vorm waarbij elektrisch contact plaatsvindt tussen analyt en elektrode, er worden elektronen overgedragen tussen elektrode en analyt.
Tijdens de titratie verandert de verhouding tussen de ijzerionen, waardoor de potentiaal wijzigt.
De niet-faradische potentiometrie is een vorm waarbij er geen elektronentransfer optreedt, maar de potentiaal opgebouwd wordt door chemische interacties tussen analyt en elektrode. De elektrode heeft een selectief permeabel of semipermeabel membraan dat het analyt scheidt van zijn tegenionen. Het hierdoor ontwikkelde potentiaal wordt gemeten.
De bekendste vorm van niet-faradische potentiometrie is de pH-meting met behulp van een glaselektrode.
Hoewel er voor de zuur-basetitraties een uitgebreid repertoire aan indicatoren beschikbaar is, wordt ook hier steeds meer overgestapt op potentiometrische bepalingen. Het voordeel hierbij is de onafhankelijkheid van de ervaring van de analist met de betreffende bepaling (is dit nu wel of nog niet de kleur die bij het eindpunt hoort) en het gemak waarmee potentiometrische resultaten in een LIMS geïntroduceerd kunnen worden. Ook het gebruik van niet-heldere oplossingen (levensmiddelen) vormt geen probleem meer.
Voor veel redoxtitraties is geen goede kleur-indicator beschikbaar. Ook zijn veel oxiderende reagentia gekleurd, waardoor de kleur in het eindpunt van de titratie niet altijd even duidelijk waarneembaar is. Voor de redoxtitraties gelden dezelfde voordelen als voor de zuurbasetitraties: analist onafhankelijk en makkelijke interface naar LIMS. Doorgaans wordt platina als meetelektrode gebruikt.
Titratiereacties waar een slecht oplosbaar zout bij betrokken is van (half)edele metalen laten zich met een elektrode van het betreffende metaal potentiometrisch goed volgen. Met name de chloridebepaling met zilver(I) is hier een bekend voorbeeld van.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.