Noorwegen is anno 2024 ingedeeld in 15 fylker, regio's die min of meer vergelijkbaar zijn met provincies. De fylke vormt de middelste bestuurslaag, tussen de centrale overheid, gevestigd in Oslo, en de gemeenten.

Thumb
De vijftien fylker van Noorwegen, sinds 2024

De Noorse gebieden Spitsbergen (61.022 km²) en Jan Mayen (320 km²) zijn geen onderdeel van een Noorse fylke.

De naam 'fylke' bestaat sinds 1918, maar daarvoor waren er al vergelijkbare indelingen, maar dan onder een andere naam. De indeling in fylker is vele malen gewijzigd.

Geschiedenis

  • Tot 1662 was Noorwegen ingedeeld in len en sysler. Taalkundig zijn er nog steeds sporen van deze indeling te vinden in huidige plaatsnamen. In 1662 werden land-gemeenten, districten, gecombineerd in fogderier en amt, waarvan werd verwacht dat ze uitgaven voor bepaalde maatschappelijke belangen bijdroegen.
  • In 1837 werden wetten over het bestuur van een gemeente en de opzet van een door het volk gekozen administratie aangenomen: het Amtsting.
  • In 1918 werden de namen veranderd van Amt en Amtsting naar Fylke en Fylkesting.
  • 1924: Kristiania Fylke wordt bestuurlijk samengevoegd met Akershus.
  • 1935: Kristiania Fylke wordt omgedoopt tot Oslo Fylke, en Møre tot Møre og Romsdal fylke.
  • In 1961 werd een wet betreffende de fylkeskommuner aangenomen.
  • 1964: gemeenteraden (en stadsraden) krijgen stemrecht voor de provincieraden; hun macht is afhankelijk van het aantal inwoners van de gemeenten/steden. Fylkesordføreren (gekozen door de gemeenten/steden) is de voorzitter voor de zittingen van het bestuur van de provincie, terwijl de Fylkesmann door de staat wordt aangesteld. Noorwegen kent slechts 18 Fylkesmenn omdat Oslo en Akershus er een delen. Normaliter worden deze twee provincies dan ook "De fylkes van Oslo en Akershus" genoemd. Om de zaak nog verder te compliceren, zit op Spitsbergen een door de Koning benoemde Sysselmann, die dezelfde macht heeft als de Fylkesmann.
  • 1968: Bergen Fylke wordt samengevoegd met Hordaland (Bergen wordt de hoofdstad van Hordaland).
  • 1976: De positie van de fylke krijgt een nieuwe functie (en plaats) in het lokale bestuur. Directe verkiezingen worden ingevoerd, de Fylkesmann gaat uit de provincieraad (Fylkestinget) en is niet langer verantwoordelijk voor het voorbereiden van de onderwerpen ervoor. Het bestuur ligt nu in de handen van de door het volk gekozen leden.
  • 2018: Nord-Trøndelag en Sør-Trøndelag worden samengevoegd tot de provincie Trøndelag.
  • In 2020 werd een aantal provincies samengevoegd:
  • 2022: De bestuurlijke herindeling van 2017 door het kabinet-Solberg deed de gemoederen na de implementatie op 1 januari 2020 flink oplopen. Het rechtse kabinet werd afgestraft bij de Noorse parlementsverkiezingen 2021. De nieuwe centrumlinkse regering-Støre besloot om in het coalitieakkoord op te nemen om fusieprovincies ongedaan te maken als daar een aanvraag voor zou worden gedaan. Dit werd in 2022 uitgewerkt waarbij de terugkeer naar de oude provincies zou doorgaan op 1 januari 2024.
  • 2024: Het aantal provincies stijgt van elf naar vijftien door de volgende ongedaanmakingen:

Overzicht

Vanaf 2024 kent Noorwegen de volgende provincies (inwoneraantallen 1 januari 2023):

Meer informatie Fylke (Provincie), Hoofdstad ...
Fylke (Provincie)HoofdstadInwo­ners% van de totale bevolking Opper­vlakte km²% van de totale opper­vlakteBevol­kings­dicht­heid per km²Taal
AgderKristiansand 307.2315,6%16.4345,1%19geen voorkeur
AkershusOslo 716.02013,2%5.8941,8%121geen voorkeur
BuskerudDrammen 267.0604,9%14.6944,5%18geen voorkeur
FinnmarkVadsø 74.1121,4%48.63715,0%2geen voorkeur
InnlandetHamar 371.3856,8%52.07216,1%7geen voorkeur
Møre og RomsdalMolde 265.2384,9%14.3564,4%18Nynorsk
NordlandBodø 241.2354,4%38.15511,8%6geen voorkeur
OsloOslo 709.03713,0%4540,1%1.562geen voorkeur
RogalandStavanger 479.8928,8%9.3772,9%51geen voorkeur
TelemarkSkien 175.5463,2%15.2984,7%11geen voorkeur
TromsTromsø 168.3403,1%26.1898,1%7geen voorkeur
TrøndelagSteinkjer 468 7028,6%42.20213,0%11geen voorkeur
VestfoldTønsberg 253.5554,7%2.1680,7%117geen voorkeur
VestlandBergen 636.53111,7%33.87110,5%19Nynorsk
ØstfoldSarpsborg 309.1615,7%4.0041,2%77geen voorkeur
NoorwegenOslo 5.443.045100,0%323.805 100,0%
Sluiten

Zie ook

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.