Loading AI tools
Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Men gebruikt roepletters (Engels: call sign) om zich in de radiotelegrafie en radiotelefonie te kunnen identificeren.
Roepletters bestaan uit 1 tot 3 letters en/of cijfers (het prefix; voor Nederland: PA t/m PI; voor België ON t/m OT), gevolgd door minimaal één en maximaal drie letters, of vier cijfers (het suffix). Roepletters in Nederland werden tot voor kort toegewezen door het Agentschap Telecom en in België door het BIPT, maar mogen nu (binnen bepaalde grenzen) door de zendamateur zelf worden gekozen. Er mag geen spatie in de roepnaam voorkomen.
Om roepletters te verkrijgen moet men in het bezit zijn van een licentie als radiozendamateur, of voor maritieme radiocommunicatie (marifoon). Met een licentie kan vervolgens een Call (de roepletters) worden aangevraagd voor een bepaalde zendinstallatie.
Uit het Nederlandse prefix valt af te leiden over welk type registratie de zendamateur beschikt:
Belgische stations hebben een prefix vanaf ON tot en met OT, al wordt meestal ON gebruikt.
Uit de roepnamen kan men niet afleiden wat de taal van de vergunninghouder is noch waar het station is opgesteld.
Het suffix, de laatste letter(s), mag niet bestaan uit de letters SOS of de lettercombinaties QOA t/m QUZ. Dat laatste om verwarring met de Q-code te voorkomen.
In sommige landen, zoals de Verenigde Staten, worden de roepletters ook door radio- en televisie-omroepstations gebruikt om zichzelf te identificeren voor de luisteraars. Omroepstations ten westen van de Mississippi hebben een roepnaam, die begint met de letter "K". Ten oosten van de Mississippi beginnen de roepnamen met de letter "W".
Omroepstations moeten in de buurt van elk heel uur hun roepletters noemen, en ze worden daar door de firma Arbitron ook gebruikt om de luistercijfers bij te houden. Daardoor zijn de Amerikaanse radiostations, en in mindere mate televisiestations, vaak vooral bekend bij hun roepletters.
Het gebruik van roepletters in de luchtvaart hangt af van het soort vliegoperatie, en of het radiocontact wordt geïnitieerd door een vliegtuig of een grondstation.
In de meeste landen identificeren particuliere vliegtuigen zich met roepletters, die overeenkomen met de vliegtuigregistratie (ook het staartnummer genoemd). De vliegtuigregistratie bestaat uit een prefix dat aangeeft in welk land het vliegtuig geregistreerd is, gevolgd door een unieke combinatie van letters/cijfers (voor Nederland is dat "PH" (Pays Bas en Holland), gevolgd door drie letters bij motorvliegtuigen, of cijfers bij overige luchtvaartuigen). Voor het uitspreken van de radioroepnaam wordt het ICAO-spellingsalfabet gebruikt. Voorbeeld: een vliegtuig met de registratie PH-ARG meldt zich met "pappa hotel alpha romeo golf".
Commerciële luchtvaartmaatschappijen gebruiken een speciale drieletterige maatschappijcode die bij de International Civil Aviation Organization (ICAO) is geregistreerd[2] en in combinatie met een vluchtnummer wordt gebruikt. Zo gebruikt een vlucht van de KLM met vluchtnummer '838' de roepnaam "KLM eight three eight" (ICAO-aanduiding: KLM838). De radioroepnaam komt niet altijd overeen met de drielettercode en/of de naam van de maatschappij: zo is de radioroepnaam van Brussels Airlines "Bee-line" (drielettercode: BEL), South African Airways "Springbok" (drielettercode: SAA), China Airlines "Dynasty" (drielettercode: CAL), Aer Lingus "Shamrock" (drielettercode: EIN) en van British Airways "Speedbird" (drielettercode: BAW).
Op vliegtickets en op de borden met vertrek- en aankomsttijden in luchthaventerminals worden IATA-vluchtnummers gebruikt die afwijken van bovengenoemde ICAO-aanduidingen.
Grondstations identificeren zich met de naam en functie van het station, zoals "Schiphol Tower" voor de verkeerstoren, of "Amsterdam Radar" voor de luchtverkeersleiding op grotere hoogte.
In radiocommunicatie in de luchtvaart kan aan de radioroepnaam de postfix heavy of super worden toegevoegd om aan te geven dat het een vliegtuigtype betreft met een maximum toegestaan startgewicht van 136.000 kg of meer, waardoor het krachtige zogturbulentie kan veroorzaken (voorbeeld: "Speedbird seven five heavy"). Anno 2015 vallen alleen de Airbus A380 en Antonov An-225 in de allerhoogste klasse, en gebruiken daarom de toevoeging "super".
In de militaire luchtvaart worden "codenamen" (Engels: tactical callsign) gebruikt om een vlieger tijdens de vlucht aan te duiden, om zodoende de personalia van de vlieger in kwestie niet prijs te geven.
Ook schepen krijgen roepletters uit bovengenoemde series. Deze worden voor de Europese binnenvaart vertaald in een ATIS-code, en voor de zeevaart in een MMSI-code. Sinds de invoering van Inland-AIS wordt door daarmee uitgeruste binnenschepen van 20 meter of langer ook het MMSI-signaal gebruikt om de transponder te identificeren. Deze codes worden automatisch meegezonden bij een uitzending. In de scheepvaart wordt voor binnen- en kustvaart gebruikgemaakt van de marifoon (VHF); verder van land kan ook gebruikgemaakt worden van middengolf (MF) of korte golf (HF). De Internationale Telecommunicatie-unie maakt de roepletters van schepen bekend in een openbare database.[3]
Roepletters | ||
---|---|---|
|
|
|
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.