Rosetta Musaph-Andriesse

Drs. Rosetta Cato (Ted) Musaph – Andriesse (Utrecht 1927) is een Nederlands letterkundige en vertaalster in ruste.

Mevrouw Musaph-Andriesse aan het werk (1967)

Rosetta Musaph-Andriesse bij koningin Juliana (1967)

Stolperstein voor Herman Andriesse (2022)

Persoonlijk

Ze is dochter van Betje van Spiegel (1902-1981; was jaren directrice van Beth Joles in Haifa) en schoenverkoper (en veteraan militair) Herman Andriesse (1892-1945).^[1] Ze trouwde in 1958 als medisch analist met Herman Musaph (1915-1992; psychiater, seksuoloog en hoogleraar); ze werd zijn assistent. Het echtpaar woonde jarenlang aan de Catharina van Rennesstraat in Amsterdam-Zuid.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog woonde ze in Utrecht. Ze moet vanwege haar Joodse achtergrond een een dragen en verplicht een Joodse school bezoeken. Onderduiken zagen vader en moeder niet zitten. Vader was militair en hoopte door gehoorzamen van de regels onder Nazi-Duitsland de oorlog door te komen. Dit leverde dan wel een gedwongen verhuizing op naar de Pretoriusstraat in Amsterdam, destijds een doorgangshuis voor te deporteren Joden. Toen het gezin uit huis gehaald werd, wist Andriesse zich dermate koest te houden, dat ze “vergeten” werd, maar ze moest wel onderduiken. Na verraad werd ze verraad opgepakt en via de Hollandsche Schouwburg (even in de crèche) naar Kamp Westerbork gedeporteerd, waar ze herenigd werd met haar gezin. Na een half jaar werd het gezin verder gedeporteerd naar concentratiekamp Bergen-Belsen waar Andriesses' vader aan uitputting overleed.^[2] Ze overleefde het kamp en een treinverplaatsing naar Tröbitz, maar kwam met tuberculose terug, na vier jaar verpleging bleek dat ze als gevolg daarvan geen kinderen kon krijgen; een blijvend verdriet.^[3]