Turbinia (schip, 1894)

De Turbinia was het eerste stoomschip met een stoomturbine. Het werd gebouwd als experimenteel schip in 1894 en liet tijdens de Spithead Navy Review in 1897 zien waartoe het in staat was. Hiermee werd de standaard gezet voor de volgende generatie stoomschepen. Het schip kan nog steeds bezichtigd worden in het Newcastle Discovery Museum in Newcastle upon Tyne, Engeland.

Turbinia
Turbinia op volle snelheid
Geschiedenis
Werf	Brown and Hood in Wallsend on Tyne
Tewaterlating	2 augustus 1894
In de vaart genomen	1894
Status	Museumschip
Eigenaren
Eigenaar	Marine Steam Turbine Company
Algemene kenmerken
Lengte	31,6 meter
Breedte	2,7 meter
Diepgang	0,9 meter
Deplacement	44,5 ton
Voortstuwing en vermogen	Drie drietraps Parsons stoomturbines die drie schroefassen aandrijft. 1,5 MW kolengestookte waterpijpenketel.
Vaart	34,5 knopen
Portaal    Maritiem

Vooraanzicht Turbinia in Newcastle museum

achteraanzicht Turbinia

Ontwikkeling

Charles Algernon Parsons vond de stoomturbine uit in 1884. Hij voorzag het potentieel om schepen voort te stuwen en richtte de Parsons Marine Steam Turbine Company op met vijf compagnons in 1893. Om dit te ontwikkelen liet hij de Turbinia bouwen van zeer licht staal bij Brown and Hood in Wallsend on Tyne.

De Britse admiraliteit werd op de hoogte gehouden en de Turbinia werd op 2 augustus 1894 tewatergelaten. Ondanks het succes van de turbine, waren de eerste proefvaarten met één schroef teleurstellend. Na het probleem van cavitatie onderzocht te hebben en de bouw van de eerste cavitatietunnel, plaatste Parsons drie turbines die elk een schroefas met weer elk drie schroeven aandreven. In de daaropvolgende proefvaarten werd een snelheid bereikt van meer dan 34 knopen.

Met een brutale publiciteitsstunt bracht Parsons het schip onuitgenodigd naar de Navy Review voor koningin Victoria's diamanten jubileum bij Spithead op 26 juni 1897. Voor de ogen van de prins van Wales, de Lords of the Admiralty en buitenlandse hoogwaardigheidsbekleders jaagde de Turbinia, veel sneller dan enig ander schip, tussen twee linies van grote schepen en ontweek met gemak de patrouilleboten van de marine.

Eerste gebruik

Na meerdere proefvaarten op hoge snelheid waarbij de admiraliteit aanwezig was, richtte Parsons Turbinia Works op in Wallsend die daarna twee torpedoboten bouwde voor de Royal Navy, de HMS Viper en de HMS Cobra die te water werden gelaten in 1899. Hoewel beide schepen tragisch aan hun einde kwamen, was de admiraliteit overtuigd. In 1900 stoomde de Turbinia naar Parijs en werd getoond aan de Fransen tijdens de Parijse wereldtentoonstelling.

Het eerste koopvaardijschip met stoomturbine, de Clyde steamer TS King Edward, volgde in 1901. De admiraliteit bevestigde in 1905 dat alle toekomstige Royal Navy schepen zouden worden uitgerust met turbines en in 1906 werd het eerste slagschip met turbines tewatergelaten, de HMS Dreadnought.