Loading AI tools
chemische verbinding Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Waterstofjodide is een kleurloos gas, dat zeer goed in water oplost, waarbij een gele oplossing gevormd wordt. Het is een zeer sterk anorganisch zuur (de pKa bedraagt immers −11).
Waterstofjodide | ||||
---|---|---|---|---|
Structuurformule en molecuulmodel | ||||
Structuurformule van waterstofjodide | ||||
Molecuulmodel van waterstofjodide | ||||
Algemeen | ||||
Molecuulformule | HI | |||
IUPAC-naam | waterstofjodide | |||
Andere namen | joodwaterstof | |||
Molmassa | 127,91 g/mol | |||
SMILES | I | |||
CAS-nummer | 10034-85-2 | |||
EG-nummer | 233-109-9 | |||
PubChem | 24841 | |||
Wikidata | Q2462 | |||
Beschrijving | Kleurloos gas met een prikkelende geur[1] | |||
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen | ||||
H-zinnen | H314 - H335 | |||
EUH-zinnen | geen | |||
P-zinnen | P261 - P280 - P305+P351+P338 - P310 | |||
EG-Index-nummer | 053-002-00-9 | |||
VN-nummer | 2197 | |||
ADR-klasse | Gevarenklasse 2.3 | |||
Fysische eigenschappen | ||||
Aggregatietoestand | gasvormig | |||
Kleur | kleurloos | |||
Smeltpunt | −51[1] °C | |||
Kookpunt | −35,4[1] °C | |||
Oplosbaarheid in water | 425[1] g/L | |||
Goed oplosbaar in | water | |||
Evenwichtsconstante(n) | pKa = −11 | |||
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar). | ||||
|
Industrieel wordt deze stof bereid door elektrolyse van de twee samenstellende enkelvoudige componenten in de gasfase, bij een temperatuur van 500 °C, in aanwezigheid van een platina-katalysator:
Soms wordt ook de reactie van jood en hydrazine gebruikt:
Door het borrelen van waterstofsulfide doorheen een geconcentreerde oplossing van di-jood wordt een oplossing van waterstofjodide gevormd:
Het gevormde waterstofjodide kan worden weggedestilleerd en het neergeslagen zwavel kan worden afgefiltreerd.
Daarnaast kan ook water en fosfortrijodide dit zuur vrijstellen:
Nog een alternatief is het verhitten van een mengsel van di-jood en colofonium.[2]
Bij verwarmen ontleedt waterstofjodide in de enkelvoudige stoffen diwaterstof en di-jood:
De hoge oplosbaarheid van waterstofjodide in water (425 liter gas lost op in 1 liter water), kan worden verklaard door de zuur-basereactie die optreedt tussen beide componenten:
Water, dat met een pKa van 16 een veel minder sterk zuur is dan waterstofjodide, wordt geprotoneerd tot het hydroxonium-ion.
Waterstofjodide wordt aan de lucht spontaan geoxideerd tot waterstoftrijodide, dat een karakteristieke donkerbruine kleur bezit:[3]
Net zoals met waterstofbromide en waterstofchloride ondergaan alkenen een additie met waterstofjodide, waardoor het overeenkomstig joodalkaan wordt gevormd:
Waterstofjodide wordt in de industrie aangewend om kaliumjodide te bereiden:
Dit kaliumjodide wordt in kleine hoeveelheden toegevoegd aan keukenzout.
De ontleding van waterstofjodide wordt in de zwavel-jodiumcyclus gebruikt voor de productie van waterstofgas.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.