Zeaxanthine

Zeaxanthine is een natuurlijke oranje xantofylkleurstof. De natuurlijke kleurstof komt voor in groene plantenbladeren en in bepaalde vruchten. Voorbeelden hiervan zijn spinazie, spruiten, broccoli, maïs, saffraan, sinaasappel, abrikoos, perzik en ook in eierdooier. Als additief is het in de EU toegestaan onder E-nummer E161h. Zeaxanthine is een isomeer van luteïne: alleen de plaats van een dubbele binding verschilt.

Zeaxanthine
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van zeaxanthine
Algemeen
Molecuul­formule	C40H56O2
IUPAC-naam	(1R)-4-[(1E,3E,5E,7E,9E,11E,13E,15E,17E)-18-[(4R)-4-hydroxy-2,6,6-trimethyl-1-cyclohexenyl]-3,7,12,16-tetramethyloctadeca-1,3,5,7,9,11,13,15,17-nonaenyl]-3,5,5-trimethylcyclohex-3-en-1-ol
Andere namen	β,β-caroteen-3,3′-diol
Molmassa	568,88 g/mol
SMILES	CC1=C(C(C[C@@H](C1)O)(C)C)\C=C\C(=C\C=C\C(=C\C=C\C=C(/C)\C=C\C=C(/C)\C=C\C2=C(C[C@H](CC2(C)C)O)C)\C)\C
CAS-nummer	144-68-3
PubChem	5280899
Wikidata	Q169337
Vergelijkbaar met	luteïne
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand	vast
Kleur	oranje-rood
Smeltpunt	215,5 °C
Onoplosbaar in	water
Nutritionele eigenschappen
ADI	0,4 mg/kg lichaamsgewicht
Type additief	kleurstof
E-nummer	E161h
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Zeaxanthine komt voor in de gele vlek van het netvlies van het oog. Voldoende opname van zeaxanthine zou veroudering van het netvlies maculadegeneratie en de ermee gepaard gaande vermindering van het gezichtsvermogen tegengaan.^[1][2]

Perzik bevat zeaxanthine.

Bronnen, noten en/of referenties

1. (en) Age-Related Eye Disease Study Research Group, SanGiovanni JP, Chew EY, et al. The relationship of dietary carotenoid and vitamin A, E, and C intake with age-related macular degeneration in a case-control study: AREDS Report No. 22. (2007) Arch Ophthalmol 125:1225-1232. PMID 17846363.
2. (en) Tan JS, Wang JJ, Flood V, et al. Dietary antioxidants and the long-term incidence of age-related macular degeneration: the Blue Mountains Eye Study. (2008) Ophthalmology 115:334-341. PMID 17664009.