Zijfrictieachtbaan

Een zijfrictieachtbaan is de voorloper van de moderne achtbaan. Alle gebouwde zijfrictieachtbanen waren van hout, want de stalen achtbaan was nog niet uitgevonden.

Zijfrictieachtbaan
Een zijfrictieachtbaan uit Luna Park in Seattle (omstreeks 1912)
Portaal    Attractieparken

Het spoor van een zijfrictieachtbaan. Onderaan zijn de planken te zien waarover de trein rijdt, en opzij de planken die de trein op de baan houden.

Zijfrictie versus onderfrictie

Onderfrictie

Wielen van een moderne achtbaan. Bovenaan zijn twee gewone wielen te zien, opzij twee zijfrictiewielen en langs onder twee onderfrictiewielen.

Een moderne achtbaan heeft aan iedere hoek van een wagentje van de achtbaantrein minstens drie wielen: één wiel staat boven op het spoor, een ander wiel duwt aan de binnenkant of buitenkant tegen het spoor en dan is er nog een derde wiel, het onderfrictiewiel, dat langs onder tegen het spoor drukt en zo dus het wagentje vasthoudt op de baan. Dat laatste is een relatief recente toevoeging aan de achtbaan en werd uitgevonden in 1912. Het onderfrictiewiel voorkomt dus dat de wagentjes loskomen van het spoor. Een zijfrictieachtbaan heeft deze extra set wielen niet, en dus moet er rekening gehouden worden met de krachten die de achtbaan ontwikkelt opdat het wagentje niet uit het spoor zou gaan. Bij een onderfrictieachtbaan is veel meer mogelijk en hoeft met deze krachten geen rekening gehouden te worden, want het treintje hangt vast aan de baan.

Zijfrictie

Bij een zijfrictieachtbaan zijn er enkel de wielen die naar beneden gericht staan, waarop het wagentje rijdt, en een set wielen die naar buiten gericht staan, de zijfrictiewielen. Deze rollen over planken, al dan niet verstevigd met een metalen strip, die naast de rand van het spoor zijn aangebracht om de treintjes op de baan te houden. Ze duwen als het ware de trein in de juiste richting. Het treintje rijdt dus eigenlijk door een soort aangelegde goot.