Atahualpa

Atahualpa (quechua Ataw Wallpa, ca. 1502–1533) var den siste inkaen som regjerte i Inkariket.

Atahualpa møter Francisco Pizarro og ein kristen misjonær. Teikning frå 1600-talet av Waman Puma de Ayala.

Atahualpa
Statsborgarskap	Inkariket
Fødd	ca. 1500 Quito, Cuzco
Død	29. august 1533 (33 år) Plaza de Armas of Cajamarca
Yrke	monark
Språk	Classical Quechua
Tittel	Sapa inka
Føregangar	Huáscar Capac
Etterfylgjar	Túpac Huallpa
Far	Huayna Cápac
Ektefelle	Coya Asarpay
Atahualpa på Commons

Han var son av inka Huayna Cápac som fullførte utvidinga av riket. Mor hans var Pacha, dotter av ein lokal herskar i Quito-området. Atahualpa var fødd i Quito rundt år 1500, voks opp her og fekk makt over området av far sin som ein provinsguvernør for nordlege del av inkariket.

I 1532 sigra Atahualpa over halvbror sin, Huáscar, og tok Huáscar til fange utanfor Cuzco i borgarkrigen som svekka riket akkurat då conquistadorane dukka opp. Regjeringstida som inka kan berre ha vara i få månader, for 16. november 1532 vart Atahualpa sjølv fanga av dei spanske inntrengjarane i slaget i Cajamarca. Han sat i fangenskap i om lag 8 månader før han vart avretta.