Fjellmyrløpar

Fjellmyrløpar (Calidris falcinellus), tidlegare òg kalla breinebbsnipe,^[2] er ein liten vadefugl i snipefamilien, Scolopacidae. Han er ein trekkfugl utbreidd frå Fennoskandia i vest til austlege Sibir i aust i hekketida og trekkjer sørover for overvintring. I Noreg hekkar han i indre delar av Austlandet og Sør-Trøndelag og i Finnmark. Det er tidlegare òg registrert hekking i Nord-Trøndelag og sørlege Nordland.^[3]

Egg

Fjellmyrløpar
Fjellmyrløpar
Status
Status i verda: Sårbar Status i Noreg: Nær truga[1]
Systematikk
Rike:	Dyr Animalia
Rekkje:	Ryggstrengdyr Chordata
Underrekkje:	Virveldyr Vertebrata
Klasse:	Fuglar Aves
Orden:	Vade-, måse- og alkefuglar Charadriiformes
Familie:	Snipefamilien Scolopacidae
Slekt:	Calidris
Art:	Fjellmyrløpar C. falcinellus
Vitskapleg namn
Calidris falcinellus Pontoppidan, 1763

Skildring

Dette er ei lita snipe, 15 til 18 centimeter i lengd,^[4] litt mindre enn myrsnipe. Fjellmyrløpar er noko tregare i rørslene enn myrsnipe^[4] og har kortare bein og eit kraftig, rett nebb som er nedbøygd berre på den ytste spissen. Vaksne individ i hekkedrakt har markerte mønstre med mørkegrå og raudbrun overside og kvit underside. Brystet er kvitt med pilspissforma mørke flekker og han har augebrynstripe og to lyse striper lengre opp på hovudet.

I vinterdrakta er han lysgrå på oversida og kvit under, som ei myrsnipe i vinterdrakt, men med stripene på hovudet. Ryggen på ungfuglar liknar ryggen åt myrsnipe, men dei kvita sidene, buken og det brunstreka brystet kjenneteiknar fjellmyrløparen.

Lokkelyden er ein surrande fløytetone. Spellætet er eit surrande 'brre brre brre', eller samantrekt 'brrebrrebrre' som oftast kan høyrast om natta når dei flyg omkring over hekkeplassen.

Fjellmyrløpar er utbreidd på taigaen frå Skandinavia og austover i Sibir i hekketida. Han er ein utprega trekkfugl som overvintrar i Aust-Afrika, sørlege og søraustlege Asia og Australasia. Hekkefuglar i Skandinavia har trekkrute i søraustleg retning, dei trekkjer sjeldan over Vest-Europa. Under trekket flokkar han seg ofte med andre vadefuglar, og særskilt myrsniper.

Fjellmyrløpar hekkar på våte myrer i bjørkeregionen og i barskog. Paringsspelet innleier hekkinga, spelet inneheld spelflukt og song av hannen. Reiret er ei grope i marka, der hoa legg 3-4 egg. Begge foreldre rugar egga, og klekking skjer etter ca. tre veker.

Desse fuglane søkjer føde på gjørmete kyststriper og på våtmarker. Dei lokaliserer byttet med synet plukkar føda med nebbet. Insekt og mindre virvellause dyr dominerer dietten.

Arten delast oftast inn i to underartar:^[5]

• Calidris falcinellus falcinellus - nominatforma hekkar i nordre Skandinavia og i dei nordvestre delane av Russland. Har markerte kronestriper.
• Calidris falcinellus sibirica - hekkar frå Tajmyrhalvøya austover til Kolymaelva.

Arten var tidlegare einaste medlemmen i den biologiske slekta Limicola.^[6]