Høgdehopp

Høgdehopp er ei friidrettsgrein der utøvarane skal hoppa over ei list som er plassert mellom to stenger. Kvar hoppar får tre forsøk på kvar høgd. Med tre riv på rad er ein ute av konkurransen.

Olympisk meister for kvinner i 2006 Jelena Slesarenko.

Verdsrekorden for herrar held kubanaren Javier Sotomayor (2,45 meter), medan Patrik Sjöberg har europarekorden (2,42 meter). Verdsrekorden (og europarekorden) for kvinner er 2,10 meter, sett av Jaroslava Mahutsjikh frå Ukraina under Diamond League i Paris 7. juli 2024.

Høgdehopp er med i dei fleste større stemne, og er også ei øving i m.a. tikamp og sjukamp.

Teknikkar

Otto Monsen hoppar rett over stonga på Hamar i eit stemne for å kvalifisera seg til Sommar-OL 1908, som han òg gjorde med eit enkelt tilløp.

Gullmedaljevinnaren Ethel Catherwood frå Canada «sakser» over overliggaren ved Sommar-OL 1928.

Utviklinga av idretten har gått gjennom fleire teknikkar som gav meir og meir høgd. På 1800-talet byrja ein med å ha rett tilløp for så å klarera hindringar på huk. Raskt utvikla ein saksestilen, som framleis blir nytta som introduksjon til høgdehopp. Frå eit skrått tilløp set ein av på det ytste beinet, og svingbeinet blir løfta over. Etter dette følgjer det strekte avsatsbeinet etter i ei sakseliknande rørsle. Ei vidareutvikling var Eastern cut-off, der hopparen lente overkroppen bakover og heldt han parallell med overliggaren. Rundt 1900 nådde ein høgder oppunder 2 m med denne teknikken. Få år etter kom den fyrste større omveltinga i høgdehoppteknikk.

Western Roll introduserte avsprang på innerbeinet etter eit skrått tilløp. Svingbeinet blei ført strakt mot overliggaren, deretter passerte kroppen overliggaren sideliggande parallelt med denne. Frå ca. 1912 til etter Berlin-OL 1936 var dette den gjeldende teknikken og gav høgder opp mot 2,03 m for gullmedaljevinnaren i Berlin.

Straddle-teknikken vidareutvikla Western roll ved at ein hadde magen mot overliggaren og roterte kroppen rundt overliggaren. Denne teknikken var tonegjevande for dei neste 40 åra, og verdsrekorden blei skrudd opp mot 2,28 m av Valerij Brumel.

Under Sommar-OL 1968 vann Dick Fosbury gull med sin revolusjonerande Fosbury-flopp. Etter eit J-forma tilløp kjem avsett frå ytterfoten, medan svingbeinet med bøygd kne blir ført oppover. Springaren roterer etter avsettet om eigen lengdeakse slik at han passerer overliggaren med ryggen vendt mot denne. Teknikken blei gjort mogleg ved at ein hadde teke i bruk mjukt materiale til å landa på. Tidlegare landa hopparane i sand. Teknikken spreidde seg over heile verda, og alle høgdehopparar brukar i dag Fosbury-flopp i konkurransar.

Rekordutvikling

Herrar

Den fyrste verdsrekorden i høgdhopp for herrar blei registrert av International Association of Athletics Federation i 1912.

Rekord	Hoppar	Land	Dato	Stad
1,98 m	George Horine	USA	29. mars 1912	Palo Alto
2,00 m	George Horine	USA	28. mai 1912	Palo Alto
2,01 m	Edward Beeson	USA	2. mai 1914	Berkeley
2,03 m	Harold Osborn	USA	27. mai 1924	Urbana
2,04 m	Walter Marty	USA	13. mai 1933	Fresno
2,06 m	Walter Marty	USA	28. april 1934	Palo Alto
2,07 m	Cornelius Johnson	USA	12. juli 1936	New York
2,07 m	David Albritton	USA	12. juli 1936	New York
2,08 m	Melvin Walker	USA	6. august 1937	Stockholm
2,09 m	Melvin Walker	USA	12. august 1937	Malmö
2,09 m	Bill Steward	USA	26. april 1941
2,10 m	Lester Steers	USA	26. april 1941	Seattle
2.105 m	Lester Steers	USA	24. mai 1941	Los Angeles
2,11 m	Lester Steers	USA	17. juni 1941	Los Angeles
2,12 m	Walter Davis	USA	27. juni 1953	Dayton[treng kjelde]
2,15 m	Charles Dumas	USA	29. juni 1956	Los Angeles
2,16 m	Jurij Stepanov	URS	13. juli 1957	Leningrad
2,17 m	John Thomas	USA	30. april 1960	Philadelphia
2,17 m	John Thomas	USA	21. mai 1960	Cambridge
2,18 m	John Thomas	USA	24. juni 1960	Bakersfield
2.195 m	John Thomas	USA	1. juli 1960	Stanford
2,22 m	John Thomas	USA	1. juli 1960	Palo Alto
2,23 m	Valerij Brumel	URS	18. juni 1961	Moskva
2,24 m	Valerij Brumel	URS	16. juni 1961	Moskva
2,25 m	Valerij Brumel	URS	31. august 1961	Moskva
2,26 m	Valerij Brumel	URS	22. juli 1962	Palo Alto
2,27 m	Valerij Brumel	URS	29. september 1962	Moskva
2,28 m	Valerij Brumel	URS	21. juli 1963	Moskva
2,29 m	Ni Chih-Chin	CHN	8. november 1970	Shanghai
2,30 m	Dwight Stones	USA	11. juli 1973	München
2,31 m	Dwight Stones	USA	5. juni 1976	Philadelphia
2,32 m	Dwight Stones	USA	4. august 1976	Philadelphia
2,33 m	Vladimir Jasjtsjenko	URS	2. juni 1977	Richmond i Virginia
2,34 m	Vladimir Jasjtsjenko	URS	16. juni 1978	Tbilisi
2,35 m	Jacek Wszoła	POL	25. mai 1980	Eberstadt
2,35 m	Dietmar Mögenburg	FRG	26. mai 1980	Rehlingen
2,36 m	Gerd Wessig	GDR	1. august 1980	Moskva
2,37 m	Zhu Jianhua	CHN	11. juni 1983	Beijing
2,38 m	Zhu Jianhua	CHN	22. september 1983	Shanghai
2,39 m	Zhu Jianhua	CHN	10. juni 1984	Eberstadt
2,40 m	Rudolf Povarnitsyn	URS	11. august 1985	Donetsk
2,41 m	Igor Paklin	URS	4. september 1985	Kobe
2,42 m	Patrik Sjöberg	SWE	30. juni 1987	Stockholm
2,43 m	Javier Sotomayor	CUB	8. september 1988	Salamanca
2,44 m	Javier Sotomayor	CUB	29. juli 1989	San Juan
2,45 m	Javier Sotomayor	CUB	27. juli 1993	Salamanca

Damer

Verdsrekordar (frå og med 2 meter)
Rekord	Hoppar	Land	Dato	Stad
2,00	Rosemarie Ackermann	GDR	26.08.1977	Berlin
2,01	Sara Simeoni	ITA	04.08.1978	Brescia
2,02	Ulrike Meyfarth	FRG	08.09.1982	Athen
2,03	Ulrike Meyfarth	FRG	21.08.1983	London
2,04	Tamara Bykova	URS	25.08.1983	Pisa
2,05	Tamara Bykova	URS	22.06.1984	Kyiv
2,07	Ljudmila Andonova	BUL	20.07.1984	Berlin
2,08	Stefka Kostadinova	BUL	31.05.1986	Sofia
2,09	Stefka Kostadinova	BUL	30.08.1987	Roma
2,10	Jaroslava Mahutsjikh	UKR	07.07.2024	Paris

Noreg

Herrar (2,20 m og over)	Damer (1,85 m og over)
Utandørs Høgd Hoppar Stad Dato 2,36 Steinar Hoen Oslo 01.07.97 2,31 Håkon Särnblom Helsingfors, Finland 09.08.94 2,24 Jon Sigurd Utgårdsløkken Tønsberg 14.06.97 2,23 Jan Langøy Genève, Sveits 15.06.90 2,23 Steinar Grini (2,25 underkjent bane) Stjørdal 27.07.91 2,23 Bjørn Olsson Kolbotn 28.07.96 2,23 Terje Totland Hamar 31.07.77 2,22 Gisle Ellingsen Porto, Portugal 27.06.87 2,22 Jan Olav Husbyn Overhalla 18.07.97 2,21 Brede R. Ellingsen Bergen 06.06.09 2,21 Ivan Kristoffer Nilsen Sandnes 22.08.10 2,20 Leif Roar Falkum Molde 31.08.76	Utandørs Høgd Hoppar Stad Dato 2,01 Hanne Haugland Zürich, Sveits 13.08.97 1,97 Tonje Angelsen Helsinki, Finland 28.06.12 1,93 Anne Gerd Eieland Kristiansand 15.08.03 1,93 Stine Kufaas Lillehammer 07.06.10 1,90 Astrid Tveit Praha, Tsjekkoslovakia 13.06.82 1,90 Mimi Storm-Hansen Ravnangar 02.08.98 1,90 Øyunn Grindem Bislett, Oslo 20.08.11 1,90 Katarina Mögenburg Bühl, Tyskland 28.06.15 1,86 Hanne Skei Andersen Boise, USA 04.06.94 1,85 Grete Bjørdalsbakke Steinkjær 17.09.83 1,85 Brigitte Kristoffersen Flora 29.07.84 1,85 Marianne Vikne Grimstad 11.08.84 1,85 Tove Svendby Oslo 01.07.89 1,85 Anne Brit Skjæveland Handa, Sverige 07.07.90
Innandørs Høgd Hoppar Staed Dato 2,36 Steinar Hoen Balingen, GER 12.02.94 2,34 Håkon Särnblom Balingen, GER 11.02.95 2,23 Gisle Ellingsen Askim 14.01.89 2,22 Bjørn Olsson Oslo 26.01.01 2,21 Brede R. Ellingsen Fayetteville, USA 11.02.12 2,21 Ivan Kristoffer Nilsen Tammerfors, Finland 08.02.14 2,20 Terje Totland Oslo 18.02.78 2,20 Jan Langøy Oslo 05.02.89 2,20 Jon Sigurd Utgårdsløkken Skedsmo 06.03.94 2,20 Steinar Grini Stange 27.01.96 2,20 Sander Aae Skotheim Karlstad 12.02.23	Innandørs Høgd Hoppar Stad Dato 2,00 Hanne Haugland Spala, Polen 17.02.95 1,93 Tonje Angelsen Trondheim 22.01.12 1,92 Anne Gerd Eieland Kristiansand 21.01.07 1,92 Stine Kufaas Eskilstuna, Sverige 06.02.10 1,89 Øyunn Grindem Oslo 21.01.12 1,88 Katarina Mögenburg Cottbus, Tyskland 27.01.15 1,85 Astrid Tveit Oslo 18.02.78 1,85 Anne Brit Skjæveland Göteborg, Sverige 15.02.92