Impuls i fysikk

Impuls eller kraftstøyt er i fysikk kraft gonger den tida krafta verkar. Lekamen som krafta verkar på får ved kraftstøyten ei forandring i rørslemengda si. Forandringa i rørslemengd er ofte misvisande vorte kalla impuls.

I elektrisitetslæra brukast iblant impuls i tydinga kortvarig straumstøyt (straumimpuls), men som regel brukar ein heller nemninga puls i denne samanhengen.

Formel

${\displaystyle \mathbf {I} =\int \mathbf {F} \,dt}$

der

I er impuls (anna symbol nytta er òg J),

F er krafta, og

dt er ei infinitesimal tid.

Viss F er konstant, vert dette redusert til ${\displaystyle {\vec {I}}}$ som er lik produktet av krafta ${\displaystyle {\vec {F}}}$ og tida ${\displaystyle t}$

${\displaystyle {\vec {I}}={\vec {F}}*t\,}$

Eininga for impuls er newtonsekund, Ns.

Siden tida t er ein positiv skalar, vil impulsen ha same retninga som krafta.

Impulslova

Ein lekam med masse ${\displaystyle m}$ blir påverka av ein konstant kraft ${\displaystyle F_{res}}$ i tida ${\displaystyle t}$. Startfarten er ${\displaystyle v_{0}}$ og sluttfarten er ${\displaystyle v}$.

Akselerasjonen blir

${\displaystyle {\vec {a}}={\frac {{\vec {v}}-{\vec {v_{0}}}}{t}}}$

Av den andre lova til Newton

${\displaystyle {\vec {F_{res}}}=m*{\vec {a}}=m*{\frac {{\vec {v}}-{\vec {v_{0}}}}{t}}={\frac {m{\vec {v}}-m{\vec {v_{0}}}}{t}}}$

Me veit at rørslemengd er definert som ${\displaystyle {\vec {p}}=m{\vec {v}}}$

${\displaystyle {\vec {F_{res}}}t=m{\vec {v}}-m{\vec {v_{0}}}={\vec {p}}-{\vec {p_{0}}}=\Delta {\vec {p}}}$

Når ein lekam er påvekra av krefter, gjev resultantkrafta lekamen ein impuls som er lik forandringa i rørslemengda til gjenstanden.

${\displaystyle {\vec {I_{res}}}=\Delta {\vec {p}}}$

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Impuls (fysikk)» frå Wikipedia på bokmål, den 3. mai 2013.
• «impuls – fysikk». Store norske leksikon. 28. februar 2013.