Sør-Dakota

Sør-Dakota er ein delstat i USA. Hovudstaden er Pierre, men den største byen er Sioux Falls.

Mount Rushmore.

Sør-Dakota South Dakota
delstat
Flagg Våpen
Land	USA
Hovudstad	Pierre
Areal	199 729 km²
•  land	196 540 km²
•  vatn	3 189 km²
Folketal	869 666  (2017)
Folketettleik	4 / km²
Guvernør	Arthur C. Mellette, Charles H. Sheldon, Andrew E. Lee, Charles N. Herreid, Samuel H. Elrod, Coe I. Crawford, Robert S. Vessey, Frank M. Byrne, Peter Norbeck, William H. McMaster, Carl Gunderson, William J. Bulow, Warren Green, Tom Berry, Leslie Jensen, Harlan J. Bushfield, Merrell Q. Sharpe, George Theodore Mickelson, Sigurd Anderson, Joe Foss, Ralph Herseth, Archie M. Gubbrud, Nils Boe, Frank Farrar, Richard F. Kneip, Harvey L. Wollman, Bill Janklow, George S. Mickelson, Walter Dale Miller, Bill Janklow, Mike Rounds, Dennis Daugaard, Kristi Noem, Larry Rhoden
Før innlemming	Dakota-territoriet
Innlemma i USA	2. november 1889
Statsnummer	39. eller 40.
Forkorting	SD
Sør-Dakota 44.5°N 100°W / 44.5; -100
Kart som viser Sør-Dakota. Kart som viser Sør-Dakota.
Wikimedia Commons: South Dakota
Nettstad: sd.gov

I Sør-Dakota ligg Mount Rushmore, fjellet der likskapen til fleire amerikanske statsmenn er hogne ut.

Historie

Sør-Dakota blei godkjend som eigen stat i ein lov vedteken den 22. februar 1889, saman med Nord-Dakota, Montana og Washington. Dei to Dakotaene blei formelt innlemma i USA av president Benjamin Harrison den 22. november same året. På grunn av mykje kiving mellom nord og sør, sørgde presidenten for å stokka om papira deira slik at ein ikkje skulle finna ut kva stat som var blitt innlemma først.

Innbyggjarar

Portrett av Eddie Plenty Holes, ein lakota-sioux, rundt 1899.

Foto: Herman Heyn

Dei første franske og andre europeiske oppdagarane i området møtte fleire innfødde folkegrupper, til dømes omahaene og arikaraene, men ved byrjinga av 1800-talet var siouxfolk (dakota, lakota og nakota) dei dominerande gruppene.

I dag er staten dominert av kvite, 88 % definerte seg som dette i folketeljinga i 2003. Samstundes har staten den største konsentrasjonen av folk som definerer seg som urfolk i fastlands-USA, 8,3 %. Heile 40,7 % av innbyggjarane stammer frå tyskarar og 15,3 % frå nordmenn. Dette er dei to største «avstammingsgruppene» i Sør-Dakota, med irar, indianarar og engelskmenn som følgjer.

Kjende personar frå Sør-Dakota

• Crazy Horse, siouxhøvding
• Ernest Lawrence, fysikar og nobelprisvinnar
• Red Cloud, siouxhøvding
• Sitting Bull, siouxhøvding