Torneelva

Torneelva (finsk Tornionjoki, svensk Torne älv, Torneälven, nordsamisk Duortneseatnu, meänkieli Tornionväyla) er ei elv nord i Sverige og Finland. Om lag halvparten av elva dannar grensa mellom desse to landa. Ho har sitt utspring i Tornesjøen (svensk Torneträsk) nær grensa til Noreg, og renn stort sett søraustover i 522 km, før ho munnar ut i Bottenvika. Ho er den største elva i Norrbottens län både i lengd og nedslagsfelt.

Torne älv
Tornionjoki, Torneälven, Duortneseatnu, Tornionväylä
elv
Torne älv i Torneå
Land	Sverige,  Finland
Nedslagsfelt	40 157,1 km²
Lengd	510 km
Vassføring
•  middel	370 m³/s
Kjelde	Torne träsk
- stad	Kiruna kommun, Norrbotten, Sverige
•  høgd	341 moh.
- koordinatar	68°22′N 019°06′E
Munning	Bottenviken
- stad	Torneå/Haparanda, Finland/Sverige
- koordinatar	65°50′N 024°09′E
Torneelva 65.80833333°N 24.14583333°E / 65.80833333; 24.14583333
Plasseringa til Torne älv Plasseringa til Torne älv
Wikimedia Commons: Torne River

Ved Freden i Fredrikshamn i 1809, då Sverige miste områda til Russland som i dag utgjer Finland, vart elva i lag med Muonioelva og Könkämäelva vald som grense mellom Sverige og det nye russiske Storhertugdømet Finland, og dei svenske provinsane Lappland og Västerbotten vart delt.

Byar langs Torneelva har ofte både svensk og finsk namn, som Haparanda (frå finsk Haaparanta, «Ospstrand») og Torneå (frå finsk Tornio).

Dei største sideelvane (lengre enn 100 km) i den svenske delen av nedslagsfeltet til Torneelva er Lainioelva, Muonioelva, Rautaselva, Tengeliönelva og Vittangiaelva. Tärendöelva er ei todelt elv som renn ut i Kalixelva nær Junosuando

Sjå òg

• Tornedalen

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Torne River» frå Wikipedia på engelsk, den 3. april 2007.

Bakgrunnsstoff