Xenotim-(Y)

Xenotim-(Y), tidlegare kalla ytterspat, er eit brunt til raudbrunt mineral og består vesentleg av yttriumfosfat, YPO₄. Det krystalliserer seg tetragonalt og er isomorft med zirkon. Ein finn særleg mineralet på granittpegmatittar

Xenotim-(Y)
Xenotim frå Poços de Caldas-massivet i Brasil
Generelt
Kategori	Fosfatmineral
Kjemisk formel	YPO4
Strunz-klassifisering	08.AD.35
Identifikasjon
Farge	Brun, brunaktig gul, grå
Krystallform	Prismatisk, stråleforma samlingar, korna
Krystallsystem	Tetragonal 4/m - dipyramidal
Kløyv	Perfekt [100]
Brot	Ujamn til splintra
Mohs hardleiksskala	4.5
Glans	Glasaktig til harpikshaldig
Strekfarge	Lysbrun, gulaktig eller raudaktig, til kvit
Transparens	Gjennomskinneleg til opak
Spesifikk vekt	4,4–5,1
Optiske eigenskapar
Brytingsindeks	1,720-1,815
Pleokroisme	Dikroisk
Andre eigenskapar	Ikkje radioaktiv eller sjølvlysande
Kjelder	[1][2][3]

I Noreg finn ein mellom anna mineralet i Østfold, ved Arendal og i Iveland og Evje.

Sjå òg

• Monazitt

Bakgrunnsstoff