Crataegus
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Crataegus es un genre d'arbres o arbusts espinoses de l'emisfèri nòrd apartenent a la familha de las Rosacèas.
Crataegus
Los noms vernaculars del grataegus en Occitània son: albespin, aubespin, espin(a) blanc(a), bròc blanc, boisson blanc a causa de la color blanca de las flors; acinier, assanier, pometier a causa del nom de las baias
Remove ads
Classificacion
Lo nombre d'espècias apartenent al genre es malaisit de determinar al vejaire la facilitat amb que las diferentas espècias d'albespinas s'ibridan entre elas en generant de varietats poliploids se reprodusent per apomixia. La classificacion depend donc diferentas interpretacions taxonomicas e varia de 200 a 1200 espècia[1], sens comptar los cultivars ornementals.
Seccions
- Categoria
- Seccion o Notoseccion
- Seria o Notoseria
- Seccion o Notoseccion
- Espècia
- Crataegus
- Mexicanae
- Mexicanae
- Mexicanae
- Crataegus mexicana DC.
- Henryanae
- Crataegus scabrifolia
- Parvifoliae
- Crataegus uniflora Muenchh.
- Crataegus
- Crataegus
- Crataegus
- Crataegus caucasica
- Crataegus laevigata (Poir.) DC.
- macrocarpa Hegetschw.
- mediaBechst.
- Crataegus monogyna Jacq.
- Crataegus rhipidophyllaGand.
- Crataegus songarica
- Crataegus subsphaericea Gand.
- Apiifoliae
- Crataegus marshallii Egglest.
- Pentagynae
- Crataegus pentagyna Waldst. & Kit. ex Willd.
- Azaroli (Orientales + Tanacetifoliae)
- Crataegus azarolus L.
- Crataegus heldreichii
- Crataegus orientalis Pall. ex M. Bieb.
- Pinnatifidae
- pinnatifida Bunge
- Tanacetifoliae (Azaroli — Orientales)
- Crataegynae (Crataegus × Pentagynae)
- zangezura
- Orientaegus (Crataegus × Azaroli)
- Crataegifoliae (Crataegus × Tanacetifoliae)
- Orientagynae (Azaroli × Pentagynae)
- pseudoazarolus
- Tanacetitales (Tanacetifoliae × Azaroli)
- Sanguineae
- Nigrae
- chlorosarca Maxim.
- kansuensis E.H. Wilson
- Crataegus nigra Waldst. & Kit.
- Sanguineae
- sanguinea Pall.
- Hupehensis
- Hupehenses
- Hupehensis
- hupehensis
- shensiensis
- Cuneatae
- Cuneatae
- Cuneatae
- cuneata Siebold & Zucc.
- Cordatae
- Cordatae
- Cordatae
- phaenopyrum (L. f.) Medik.
- Virides
- Virides
- Virides
- nitida (Engelm.) Sarg.
- Microcarpae
- Microcarpae
- Microcarpae
- spathulata Michx.
- Lacrimatae
- Lacrimatae
- Lacrimatae
- lacrimata Small
- Aestivales
- Aestivales
- Aestivales
- aestivalis (Walt.) Torr. & A.Gray
- Brevispinae
- Brevispinae
- Douglasianae
- Douglasii
- Brevispinae
- douglasii Lindl.
- suksdorfii (Sarg.) Kruschke
- Crus-galli
- Crus-galli
- Crus-galli
- Crataegus crus-galli
- persimilis Sarg.
- Punctatae
- collina
- punctata Jacq.
- Coccineae
- Triflorae
- Coccineae
- triflora Chapman
- Bracteatae
- Molles
- mollis Scheele
- submollis Sarg.
- Coccineae
- holmesiana Ashe
- pedicellata Sarg.
- Tenuifoliae
- macrosperma Ashe
- schuettei Ashe
- Rotundifoliae
- chrysocarpa Ashe
- dodgei Ashe
- Intricatae
- boyntonii
- sargentii Beadle
- Pulcherrimae
- pulcherrima Ashe
- Brainerdianae
- scabrida Sarg.
- sylvestris
- Macracanthae
- calpodendron
- macracantha
- Silvicolae
- compacta Sarg.
- iracunda Beadle
- Suborbiculatae
- suborbiculata Sarg.
- Pruinosae
- dissona Sarg.
- pruinosa (Wendl. f.) K. Koch
- Dilatatae
- coccinioides Ashe
Remove ads
Etimologia
Lo mot Crataegus ven del latin crataegos transcrich du grèc krataegos o kratos significant fòrça (allusion a la duretat de la fusta).
Espècias
Espècias europèas
Crataegus laevigata es mai precòç e possedís de fuèlhas de 3 lòbes mens descopadas que Crataegus monogyna. Aquestas doas espècias s'ibridan pasmens espontanèament. Crataegus calycina e Crataegus monogyna possedisson de flors a un sol estil e de fruchs d'un sol clòsc que semblan de pomas pichonas.
- Crataegus altaica
- Crataegus ambigua
- Crataegus azarolus
- Crataegus calycina
- Crataegus crus-galli
- Crataegus heldreichii
- Crataegus intricata
- Crataegus karadaghensis
- Crataegus laciniata
- Crataegus laevigata
- Crataegus macrocarpa
- Crataegus microphylla
- Crataegus mollis
- Crataegus monogyna
- Crataegus nigra
- Crataegus pallasii
- Crataegus pentagyna
- Crataegus pycnoloba
- Crataegus sanguinea
- Crataegus schraderana
- Crataegus sphaenophylla
Autras espècias
- Crataegus aestivalis (Walter) Sargent (de la Carolina del Nòrd a la Florida)
- Crataegus altaica Lange Asia centrala
- Crataegus apiifolia (Marsch.) Mischx.
- Crataegus arnoldiana Sarg.
- Crataegus astrosanguinea A. Pojak.
- Crataegus azarolus
- Crataegus brachyacantha
- Crataegus calpodendron
- Crataegus chrysocarpa (America del Nòrd)
- Crataegus coccinea
- Crataegus douglasii (America del Nòrd)
- Crataegus macracantha (America del Nòrd)
- Crataegus okanaganensis (America del Nòrd)
- Crataegus okenonii (America del Nòrd)
- Crataegus phipsii (America del Nòrd)
- Crataegus rivularis (America del Nòrd)
- Crataegus suksdorfii (America del Nòrd)
- Crataegus williamsii (America del Nòrd)
Albespinas remarcablas
Soulcoudus
Dins las annadas 1970, un faceciós jardinièr municipal de la vila de Vigo en Espanha, Miguel Sulcudor, èra afogat de l'empeut. Sus de basas de Crataegus monogyna, empeutava d’albespina ròsa, de perièr, de mesplièr, mesclant sus un mèsme arbre aquestas varietats. Produisiá d'arbres que donavan de fruchs d’un costat e de flors de l’autre. Realisava tanben d'empeuts en escuçon sus una mèsma camba mesclant albespina ròsa, perièr, mesplièr, que fasiá d'arbres ont cada branca èra diferenta. Donèt a aquestas creacions lo nom de Sulcudus e de desena d'aqueste tipe d’arbres foguèron plantats dins los diferents pargues e jardins de la vila. Fauta d’entreten, fòrça d'aqueste arbres degenerèron e sol demora l'empèut d’albespina ròsa que passèt las autras; pasmens, se pòt encara admirar de magnifics especimens de Sulcudus dins lo pargue de Pontevedra ont cada annada al mes de mai, aquestes arbres se cobrisson de flors ròsas e blancas (albespina e perièr) e que a partir d'agost produson fòrça bèlas pèras.
Glastonbury Thorn
La legenda de l'albespina de Glastonbury es crestiana. Josèp d'Arimatia auriá plantat son pal sul puèg de Wearyall (Wearyall Hill) ont prenguèt per venir una magnifica albespina. Aquesta albespina es mencionada pel primièr còp dins Lyfe of Joseph of Arimathea [la vida anglosaxona al subjècte de Josèp d'Arimatia] que data del sègle XVI. Aquesta albespina florissiá dos còps l'an. Una florason pauc après lo solstici d'ivèrn sul "fusta vièlha" e un autre de prima sus la "fusta jova". La florason de l'ivèrn èra considerada coma un miracle.
| “ | Glastonbury.—A vast concourse of people attended the noted thorn on Christmas-day, new style; but, to their great disappointment, there was no appearance of its blowing, which made them watch it narrowly the 5th of January, the Christmas-day, old style, when it blowed as usual.
[Glastonbury.- Una fola de gents esperava veire le buron celèbre lo jour de Nadal, data modèrna[Note 1] mas a lor granda decepcion i aparessiá pas cap d'espelida, es alara que la fintèron meninosament lo 5 de genièr, Nadal ancian temps, e alara espeliguèt coma d'abitud.] |
” |
| — Gentleman's Magazine January 1753 | ||
L'arbre foguèt talhat pendent la Primièra Revolucion anglesa al la mitat desègle XVII siècle. Un novèl foguèt plantat en 1951 mas encara foguèt vandalizat en 2010[2].
Remove ads
Proprietats medicinalas
Las flors son utilizadas coma ipotensor, antispasmodic e sedatiu.
Las fuèlhas son tonicardiacas. Val melhor, alara, de mesclar pas fuèlhas e flors dins una mèsma bevenda.
Enemics
- La mycota Taphrina crataegi (ascomycèta) produch de bofigas rossenca sus las fuèlhas.
La canimha del parpalhon de jorn (ropalocer) seguèt se noirís d'Albespina:
- Gaze, pierid de l'albespina Aporia crataegi (Pieridae).
Nòtas e referéncias
Annèxes
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads