Autariba (Nauta Garona)

Autariba^[1] (Auterive en francés) es una comuna de Lengadòc, situada dins lo departament de la Nauta Garona e la region d'Occitània, ancianament de Miègjorn-Pirenèus.

Pels articles omonims, vejatz Autarriba.

Vila d'Occitània

Autariba Auterive
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
La glèisa Sant Pau.
Armas
Geografia fisica
Coordenadas	43° 21′ 05″ N, 1° 28′ 31″ E
Superfícia	36,54 km²
Altituds  · Maximala  · Mejana  · Minimala	292 m 190 m 165 m
Geografia politica
País	Lengadòc
Estat	França
Region 76	Occitània
Departament 31	Nauta Garona
Arrondiment 311	Murèth
Canton 3103	Autariba (caplòc, puèi burèu centralizator)
Intercom 243100542	CC del Bacin Autaribenc Naut Garonés (residéncia)
Cònsol	René Azéma (2020-2026)
Geografia umana
Populacion Populacion totala (2018)	9 869 ab. Evolucion de la populacion 9 963 ab.
Densitat	253,2 ab./km²
Autras informacions
Gentilici	auterivains (en francés)
Còde postal	31190
Còde INSEE	31033

Geografia

Mapa d'Autariba e comunas prèpas.

Perimètre del territòri

Comunas confrontantas de Autariba

Miramont	Grepiac, La Bruguièra Dorçan	Auranha
La Gràcia de Dieu, Puègdanièl		Malvesin
Mauressac, Grasac	Caujac	Senta Gabèla

Toponimia

Legir coma se foguèsse Auta-riba.
Las fòrmas ancianas son Altaripa en 1229, Altarippa en 1229, Alterippe en 1269, Autariba en 1228, Hauteribe en 1317, 1362, etc ^[2], apud Alta Ripam en 1268 ^[3], puèi Auta riba en 1428 ^[4].
Ven de l'eretièr del latin ripa, « riba » e de l'eretièr del latin alta, « nauta »; lo sens es de segur « riba nauta », mes l'òrdre es germanic, epitèt + nom ^{[3],[5],[6],[7]} e la fòrma es anteriora a l'apondi de n epentetica (pas etimologica) dins nauta.

« Ichaussas »

Las fòrmas ancianas son Ichaussars, alias Exalsaric en 1317 ^[8], Yssaussas en 1428 ^[9].

Istòria

Pendent l'Ancian Regime, Autariba èra una comunautat de la diocèsi civila de Tolosa, en Lengadòc. La parròquia de la vila, Sent Pau, en riba dreta d'Arièja, èra de l'archidiocèsi de Tolosa; la parròquia de la Magdalena, en riba esquèrra, èra de la diocèsi de Rius. Autariba èra caplòc de canton tanlèu 1790. La comunautat d'Ichaussas (nom francés), [al nòrd-èst, escrit Ichaussars per Cassini e Chaussas sus la mapa IGN modèrna], foguèt estacada a Autariba en 1790, mes apareis coma comuna autonòma en l'an IV. Autras parròquias ancianas dins la comuna :

• Mouzens, [al nòrd, escrit Mauzens per Cassini], parròquia annèxa d'Autariba; lo patron de la glèisa èra Sent Bertomiu; dependiá de l'archidiocèsi de Tolosa e de la senescalciá de Tolosa;
• Saint-Martin-de-Luffiac [al nòrd-nòrd-oèst, delà Arièja; quitament lo nom, escrit Lonfiac sus la mapa d'Estat-Major, se vei pas enlòc], meteissas apertenéncias, parròquia despareguda a la Revolucion; lo vocable de la glèisa èra de segur, Sent Martin;
• Saint-Pierre de Bouzonville, parròquia, meteissas apertenéncias, [al sud-sud-èst; los noms St-Pierre e Notre-Dame demòran sus la mapa modèrna]; la glèisa Sent Pèire foguèt remplaçada al sègle XVIII per Nòstra-Dòna del Rosari, dins un barri d'Autariba; quitament aquela glèisa foguèt demolida del temps de l'Empèri ^[10].
  

Ychaussas, Ichaussas o Chaussas, p. 21 (nom sus la mapa IGN) èra una comunautat non parròquia [situada a l'extremitat nòrd-èst de la comuna], de la diocèsi civila de Tolosa e de la senescauciá de Tolosa. La glèisa Sent Sarnin fosquèc desrocada cap a 1574. Estacada a la comuna d'Autariba en 1790, apareis coma una comuna autonòma en l'an IV.
La Magdalena, p. 27 [es ara un barri d'Autariba situat Arièja delà] èra una parròquia de la diocèsi de Rius, annèxa de Grasac, de la senescalciá de Tolosa.

Administracion

Lista dels cònsols successius

Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
3 de febrièr de 2018 [11]	(2026)	René Azéma	PS, Lista d'esquèrra plurala	retirat de professor de matematicas
març de 2014	2018 (demission)	Jean-Pierre Bastiani	UDI
març de 2008	2014	Christophe Lefevre	PS	President de la CC Baisha Arièja
març de 1989	2008	Jean-Pierre Bastiani	UDF-CDS, puèi UMP	Deputat (1993-1997) Conselhèr general (1994-2008)
març de 1977	1989	André Sagne	PS
	1977

• * A la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna, qu'èra caplòc de son canton, ne venguèt lo burèu centralizator.
• Comuna de la setena circonscription de la Nauta Garona

Demografia

modificar « persona »  v · d · m  Evolucion demografica Populacion comunala actuala (2013): 9252, totala: 9430
1793	1800	1806	1821	1831	1836	1841	1846	1851
1 975	2 895	2 802	2 850	3 172	3 075	3 272	3 276	3 443
1856	1861	1866	1872	1876	1881	1886	1891	1896
3 292	3 297	3 313	3 158	2 944	2 941	2 981	2 791	2 807
1901	1906	1911	1921	1926	1931	1936	1946	1954
2 623	2 563	2 551	2 353	2 509	2 387	2 513	2 593	2 755
1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2007	2008
3 133	4 445	5 178	5 436	5 814	6 531	8 200	8 435	8 722 8 858
2009	2010
9 070 9 211	9 107 9 283
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE Evolucion de la populacion 1962-2008

• En 2018 la populacion èra de 9869 abitants e la densitat èra de 270,09 ab/km².

Economia

Lòcs e monuments

• 
  Glèisa Sent Pau
• 
  Le cloquièr-mur de la glèisa.
• 
  Le portal.
• 
  L'ostal de comuna.
• 
  L'ostal Isalguièr.
• 
  Vestigis de l'ancian pont romanic.

Clicatz sus una vinheta per l’agrandir.

Personalitats ligadas amb la comuna

• Famille Lancefoc
• Gérard Portolan
• Claude Portolan

Embessonatges

• Fontanelle (Italie) (Italia)
• Arenys de Mar (Espanha)
• Hermannsburg (Alemanha)

Véser tanben

• Maquís de Riumas
• Comunas de la Nauta Garona
• Ancianas comunas de la Nauta Garona
• Gara d'Autariba

Ligams extèrnes

• Sit officiel de la vila
• La glèisa de Sent Paul d'Autariba, par Louis Latour, Mémoires de la Société archéologique deu Midi de la França, tome LVI, 1996 (édition électronique)