Avars de Panònia

Los avars son un pòble nomad, installat dins e a l'entorn de l'Ongria actuala ont fondèron un empèri, lo kaganat avar.

Pels articles omonims, vejatz Avar (omonimia).

Lo kaganat avar vèrs 650, en rotge
Tipe	grop etnic istoric

Origina

L'origina, que siá geografica o etnica, dels avars es escura. Son de còps presentats coma un pòble mongòl. Los documents lingüistics sus los avars son rares. Pasmens, un tresaur foguèt descobèrt en 1799 a Nagy-Szentmiklós, uèi en Romania, près de Timișoara. Mentre los objèctes, de bòls amb una inscripcion en alfabet grèc, dins una lenga desconeguda. L'ipotèsi de lectura la mai espandida es aquela de l'origina turquesa del tèxt, per exemple Thomsen (1917), Németh (1932), Haussig (1985) o Róna-Tas (1990)^[1]. Per Helminski, sèm en preséncia d'una lenga tongoza^[2].

Pasmens çò vòl pas dire que los avars èran un pòble tongoz o ben manchó. Mai qu'una populacion omogèna, los avars èran una confederacion de tribús d'origina divèrsa^[3], per exemple d'eslaus^[4].

Arribada dels avars en Euròpa

Los avars aparéisson vèrs 550 dins la region pontocaspiana, las estèpas entre Mar Negra e Mar Caspiana. Butassan los grops turcs de la region pontocaspiana, los sabirs, ogors, onogors, saragors. Per Golden (2006), los avars poirián èsser eissits de jou-jan o d'huns heftalites. Aquels grops son eissits dels ancians wars, una populacion protomongolica. Los avars qu'arriban dins l'èst d'Euròpa, son butats per l'avançada dels turcs, que fondan alara lo kaganat turc^[5].

Establiment del kaganat

En 558, l'Empèri Bizantin ensaja de s'aliar amb los avars, mas venon lèu-lèu un nòu enemic. En 562, los avars atacan lo reialme franc, mas son desfaches per lo rei Sigebert en Turíngia^[6].

En 567, ligats amb lo lombards del rei Audoin, destruson lo reialme gepid e s'apoderan la Panònia e la Dàcia^[6].