Democracia sociala

La democracia sociala (tanben coneguda coma socialdemocracia) es una ideologia politica que preconiza l'intervencion economica e sociala per promòure la justícia sociala dins una economia capitalista, amb un sistèma politic qu'inclutz la negociacion collectiva, la democracia representativa, las mesuras per la distribucion de la riquesa, e la regulacion de l'economia segon l'interès general e l'estat del benestar. Doncas, l'objectiu de la democracia sociala es de crear las condicions dins una societat capitalista per aténher una democracia, un egalitarisme e una solidaritat mai grandas; e es sovent associat amb l'ensems de politicas socioeconomicas que venguèron celèbres en Euròpa del Nòrd e Occidentala pendent la segonda mitat del sègle XX (mai que mai lo modèl escandinau dels païses nòrdics).

La democracia sociala europèa foguèt, dins lo darrièr tèrç del sègle XIX, fòrtament influenciada pel marxisme e se definiguèt en particular per una aliança estrecha amb lo sindicalisme. En seguida, devesits en tendéncias reformistas e revolucionàrias, los partits socialdemocratics, e mai largament la Segonda Internacionala, se dividissián a la seguida de la Primièra Guèrra Mondiala e puèi de la Revolucion d'Octòbre: qualques unes dels cadres e activistas, del temps que contunhavan de pretendre èsser socialistas, creèron de partits qu'utilizavan ara lo tèrme comunista e se jonhèron a l'Internacionalista après sa creacion del 1919. Pendent lo periòde d'entreguèrras, la pujada al poder dels partits socialdemocratics en Escandinàvia acompanhèt l'evolucion del tèrme democracia sociala, ara ligada a la practica politica moderada, a la proteccion sociala e a la recèrca d'un consens politic entre l'estat, los emplegaires e los emplegats. Après la Segonda Guèrra Mondiala, los partits socialdemocratics europèus, membres de l'Internacionala Socialista, renoncièron definitivament a las referéncias marxistas e a las aspiracions revolucionàrias.