Grop foncional

En quimia, subretot en quimia organica, los grops foncionals son d'estructuras submolecularas, caracterizadas per una connectivitat e composicion especifica elementària, que conferís reactivitat a la molecula que los conten. La combinason dels noms dels grops foncionals amb los noms dels alcans que ne provenon genèra una nomenclatura sistematica per nomenar los compausats organics.

Carboxil format d'un carboni (negre) ligat a dos oxigèns (roge), un amb un ligam doble e l'autre amb un ligam simple. Aquel oxigèn es ligat tanben a un idrogen (blanc).

Grops foncionals comuns

Los grops foncionals pus comuns son:

Grop foncional	Mena de compausat	Formula del compausat	Formula grafica	Prefixe	Sufixe
Grop alquil	Alcan	R		-il-	-an
Grop alquenil	Alquèn	R=R		-enil-	-èn
Grop alquinil	Alquin	R≡R		-inil-	-in
Grop aril	Arèn	_		_	_
Grop amino	Amina	NR3		amino-	-amina
Grop idroxil	Alcòl	R-OH		hidroxi-	-ol
Grop alcoxi o ariloxi	Etèr	R-O-R'		alquiloxi o ariloxi	Segon l'alcòl d'origina: alquil alquil etèr
Grop carbonil	Aldeïd	R-C(=O)H		oxo-	-al
	Cetona	R-C(=O)-R'		oxo-	-ona
Grop carboxil Grop acil	Acid carboxilic	R-COOH		carboxi-	-ic
Grop alcoxicarbonil o ariloxicarbonil Grop acil	Estèr	R-COO-R'		-iloxicarbonil- (-COOR)	Segon l'alcòl i acid d'origina: alquilat d'alquil
Grop acil	Amida	R-C(=O)N(-H)-R'		amido-	Segon l'amina e l'acid d'origina: alquil alcanamida
Grop acil	Anidrid	(RCO)2O		Anidrid -ic	_
Grop acil	Alur d'acid	-COX		Aloformil-	Alur de -oil

Amb l'atòm d'azòt

I a fòrça grops foncionals, en mai de las amidas e aminas, que contenon d'atòms d'azòt:

Grop foncional	Mena de compausat	Formula	Formula grafica	Prefixe	Sufixe
_	Nitro	R-NO2		nitro-	_
_	Idrazina	R2N-NR2		_	_
_	Idroxilamina	-NOH		_	_
_	Nitril o cianur	R-CN		ciano-	alquilnitril
_	Isonitril	R-NC		_	alquilisonitril
_	Isocianat	R-NCO		_	alquilisocianat
_	Isotiocianat	R-NCS		_	alquilisotiocianat
Grop azo	Azoderivat	R-N=N-R'		_	_
_	Diazoderivat	R=N=N		diazo-	_
_	Sal de diazoni	-N≡N		_	_
_	Azida	-N=N=N		_	_

Amb l'atòm de sofre

Autres grops foncionals que contenon d'atòms de sofre:

Mena de compausat	Grop foncional	Formula	Prefixe	Sufixe
Tioetèr o sulfur	_	R-S-R'		_
Tiòl	_	R-SH		_
Sulfoxid	_	R-SO-R'		_
Sulfona	_	R-SO2-R'		_
Acid sulfonic	_	RSO3H		_

Autres grops foncionals

Autres grops foncionals:

Terme	Formula	Formula grafica	Prefixe	Sufixe
Fosfodiestèr	R-OP(=O)2O-R'	_	_	_
Fenil	R-C6H5		fenil-	benzèn
Piridil	R-C5H4N		_	_
Metil	R-CH3	_	metil- (de la meteissa manièra qu'amb autres: etil, propil, butil, etc.)	_

Nòtas e referéncias

• Wikidata: Q170409
• Multimedia: Functional groups

• Portal de la quimia