Mast (nau)

Lo mast o arbre es un pèça mas sovent verticala, de l'armeg dormant d'un velièr, que servís e tenir las pèças necessàrias a la propulsion pel vent : velas, vèrgas, esparras, estai, ...

Los masts de las naus modèrnas son d'acièr, d'alumini o fibre de carbòni.

Mast sux l'Hermione (2014)

Lo material pòt èsser de fusta, acièr o material composit, e son estructura pòt èsser constituida d'un sol element o de mai d'un assemblats. Se parla tanben de mast per d'autres tipes de mobils coma lo carri de vela o surf de vela.

Armegs ancians e tradicionals

Sus las naus d'armeg tradicionnel, lo mast a sovent lo nom de la vela màger que pòrta.

Se destria classicament los masts seguents:

• trinquet (al dabant, pòt èsser absent sus de dos masts)
• Grand mast
  
• mast de mejana o d'artimon (lo mas en rèire, pòt èsser absent sus de dos masts)

S'apond lo mast de bauprés situat a la proa e sovent clinat cap abant, veire gaireben a l'orizontala.

Estructure d'un mast

Arboradura - manòbra dormanta

Dins lo cas d'un armag carrat i a mai sovent tres sosestructuras (a vegada quatre o mai):

• lo basmast,
• lo mast de gàbia,
• lo mast de perroquet,
• lo mast de cacatoa (s'i a una 4a vela sul mast)

Dins lo cas d'un armeg auric compta una o doas partidas;

• lo basmast,
• bauprés

Armegs modèrnes

Suls velièrs mai recents, subretot a partir de la mitat del sègle XIX, los masts venguèron èsser realizats de tòla d'acièr rotlada e riblada. Aquò permetava una resisténcia mai granda, una facilitat de fabricacion e mai aisit de realizar per un pes redusit dins los nauts.

D'unes, quitament, seviguèron de chiminèa de ventilacion o d'escapament pels les motors o las cosinas...

En naut, prerfil de seccion d'un mast classic; en bas, aquel d'un mast ala.

Los velièrs de plasença actuals an, en fòrça granda majoritat, de masts en aliatge d'alumini, veire en composit de carbòni per d'unitats de corsa e que los perfils a vegada plan dessenhats (per exemple masts ala de pivòt) quitament pòdon èsser una partida propulsiva associada a la vela. Una partida del cordatge passa a l'interior. Pasmens, los masts de fusta son encara utilizats sus de velièrs de crosièra, subretot lamellat-empegat (permet l'utilizaion de pèça de fusta de talha pichona mai aisida de trobar) que permet una estructura mai omogenèu, plan solid, de formas complèxas e una reparticion de las fòrças propulsivas equivalenta sus la posicion del centre de gravitat, veire mai interessant qu'un mast en alumin, que la seccion merma cap al naut.

Bibliografia

•  {{{títol}}}. 
•  {{{títol}}}. 
•  {{{títol}}}. ISBN 290370872X. 
•  {{{títol}}}. ISBN 2914208146. 
•  {{{títol}}}. ISBN 2903708878.