Murèth

una comuna francesa From Wikipedia, the free encyclopedia

Murèth
Remove ads

Murèth (en francés: Muret) qu'ei ua vila gascoa, situada en Comenge,[1] prèp de Tolosa e dens lo son airau urban. Que's situa dens lo departament de la Hauta Garona e hè part de la region administrativa d'Occitània, ancianament de Miègjorn-Pirenèus.

Vila d'Occitània
Faits en brèu Descobridor o inventaire, Data de descobèrta ...

Lo gentilici qu'ei murethin, murethina. Murèth estèc la capitala deu Comtat de Comenge, e ara qu'es lo sèti de la Comunitat d'Aglomeracion de Murethin Aglomeracion.

La vila qu'ei coneguda pr'amor que s'i passèc la Batalha de Murèth en 1213.

Remove ads

Geografia

Murèth qu'a 25 653 abitants (2022). Ara, qu'ei ua banlèga de Tolosa. Qu'ei la sosprefectura de la Hauta Garona. Lo clima de Murèth qu'ei temperat oceanic dambe influéncias mediterranèas.

Thumb
Comunas a l'entorn.

Perimètre deu territòri

Remove ads

Toponimia

Las fòrmas ancianas son de Murello en 961, Murello en 1302, Muretz en 1468 [2].
Murèth que ven deu latin murus, « mur », en generau de fortificacion, dambe'u sufixe diminutiu -ellum, doncas en gascon -èth. Le sens es « muralhas qui emparan ua vila, un castèth » [3],[2] [4], dambe un sens diminutiu de mau precisar.

Istòria

Murèth qu'ei un lòc plan important dens l'istòria d'Occitània e Catalonha, que s'i passèc la Batalha de Murèth lo 12 de setembre de 1213.

A aquera batalha, que's moriscoc Pèire IId d'Aragon, rei de la Corona d'Aragon e comte de Barcelona, aligat au comte de Tolosa, en tot lutar contra los crotzats francés de Simon de Montfòrt. Aqueth hèit que metoc fin au dinamisme deu comtat de Tolosa en Occitània e a l'expansion per Occitània deus monarcas catalans. E que permetoc lo començament de la dominacion francesa d'aqueths territòris.

Pendent l'Ancian Regim, Murèth qu'èra de l'eleccion de Comenge, doncas de la província de Gasconha, de la generalitat d'Aush, de l'archidiocèsi de Tolosa e de la senescaucia de Tolosa. Lo vocable de la glèisa principala qu'ei Sent Jacme. I a ara autas quate glèisas: Sent Joan Batista (bastida en 1972), Sent Cassian d'Estantens, Sent Martin d'Ox e Sent Amanç; abans la revolucion, que i avè tanben Sent Germèr, Sent Marçau (o Marcèth), Sent Pèr de Bajourville (près d’Estantens). Tre 1790, Murèth qu'èra caplòc de canton e de districte (e en l'an XII, de canton e d'arrondiment). Lo decret deu 10 de setembre 1926 que suprimiscoc l'arrondiment e que l'incorporèc a l'arrondiment de Tolosa. L'arrondiment qu'estoc restablit per la lei deu 1èr de junh de 1942 [5].

Autas glèisas o parròquias d'Ancian Regim (de l'archidiocèsi e de la senescaucia de Tolosa) que son:

  • La parròquia d'Estantens o de Sent Cassian (vocable de la glèisa) qu'estoc ua comuna efemèra deu canton de Murèth en 1790-1791 [6]; lo lòc qu'ei netament au sud de Murèth;
  • La parròquia de La Comba: lo vocable de la glèisa, annèxe de Sent Jacme de Murèth, qu'èra Sent Joan Batista [7]; La Comba qu'ei a l'èst de Murèth, delà Garona;
  • La parròquia d'Ox qu'estoc ua comuna efemèra deu canton de Murèth en 1790-1791. Lo vocable de la glèisa, annèxe de Sent Germèr de Murèth, qu'èra Sent Martin [8]; Ox qu'ei au sud-sud-èst de Murèth, en direccion de Sent Alari;
  • Sent Amanç (vocable de la glèisa) qu'èra ua parròquia de la comunautat de Murèth venguda comuna (deu canton de Murèth) en 1790 dab lo nom de Sent Amanç e Ribonet. Ribonet qu'ei situat sus la comuna de Bèumont de Lesat [9]; Sent Amanç qu'ei au sud d'Estantens.
  • Sent Pèr (vocable de la glèisa) de Bajourville qu'èra tanben parròquia [10]. Sent Pèr (St-Pierre), qu'ei en riba dreta de Garòna.
Remove ads

Administracion

Mai d'informacions Periòde, Identitat ...
  • A la reforma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna, qui èra caplòc deu canton de Murèth, qu'i demorèc e qu'en vengoc lo burèu centralizaire.
Remove ads

Demografia

modificar « persona »
 v · d · m 		 Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 24725, totala: 25565
179318001806182118311836184118461851
3 000 3 258 3 284 3 286 3 787 3 972 4 000 4 308 4 196
185618611866187218761881188618911896
4 125 4 130 4 050 3 852 3 956 4 056 4 145 4 142 4 064
190119061911192119261931193619461954
3 911 3 712 3 654 3 218 3 482 3 725 4 013 4 368 5 204
196219681975198219901999200620072008
6 693
 13 039
 14 778
 15 844
 18 134
 20 735
 23 622
 23 572
 23 297
24 000
20092010
23 356
24 087		 23 864
24 653
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
Evolucion de la populacion 1962-2008
Evolucion de la populacion 1962-2008

  • En 2018 la populacion èra de 24813 abitants e la densitat èra de 428,99 ab/km².
Remove ads

Lòcs e monuments

  • La glèisa Sent Jacme de Murèth.

Ensenhament

Murèth qu'a ua Calandreta dempuish 1990. L'ensenhament de l'occitan qu'es tanben ancian au public dins lo licèu e los collègis de la ciutat.

Personalitats ligadas dab la comuna

Véser tanben

Ligams extèrnes

Nòtas e referéncias

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads
Remove ads