Numidia

Numidia (latin: Numidia; grèc ancian: Νουμιδία, Numidía) èra un reialme african de l'Antiquitat, fondat pels berebèrs. Segonds los tèxtes ancians, s'espandissiá suls territòris actuals d'Argeria e parcialalement en Tunisia (Africa del Nòrd). Mai atard venguèt un estat vassal roman, puèi una província romana, bordada per la província romana de Mauritània (dins l'Argeria e lo Marròc modèrnes) a l'oèst, la província romana d'Africa (Tunisia actuala) a l'èst, la mar Mediterranèa al nòrd e Sahara al sud. Los sieus abitants èran nomenats los numíds.

La província de Numidia de l'Empèri roman.

Istòria

La Numidia Nova èra pas mais qu'una pichona partida del país que los romans d'en primièr nomenèron atal, e que s'espandissiá dempuèi fins als tèrmes del territòri de Cartage e del riu Malva, correspondent de l'Argeria d'ara. Se dividissiá en una multitud de pòbles amb de caps independents, los mai comengut son los masils e los masesils. La raiç *masi-  qu'apareis dins fòrça etnonims e de noms d’ostal nimíds es ligada al mot amazigh.

Numidia èra somesa d'en primièr als cartagineses, e foguèt mai tard ocupada per Agatocles, tiran de Siracusa, que la evacuèt pauc après. Los sobirans del país avián una partida de la lor cort a l'oèst, a Siga, e per d'autra en Zama. Lo prince mai ancian, nomenat Narva, èra maridat amb una sòrra d'Annibal, e lo sèu filh Gaia (qu'èra lo paire de Masinisa) regnava pendent la Segonda Guèrra Punica.

Vejatz tanben

• Reialme de Numidia