Pesenàs

Pesenàs (Pézenas en francés) es una comuna lengadociana situada dins lo departament d'Erau e la region d'Occitània, ancianament de Lengadòc-Rosselhon.

Vila d'Occitània

Pesenàs Pézenas
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Ostal e torre de Pèirat
Armas
Geografia fisica
Coordenadas	43° 27′ 38″ N, 3° 25′ 25″ E
Superfícia	29,56 km²
Altituds  · Maximala  · Mejana  · Minimala	96 m 19 m 13 m
Geografia politica
País	Lengadòc
Estat	França
Region 76	Occitània
Departament 34	Erau
Arrondiment 341	Besièrs
Canton 3428	Pesenàs
Intercom 243400819	CA d'Erau Mediterranèa
Cònsol	Armand Rivière (2020 - 2026)
Geografia umana
Populacion Populacion totala (2018)	8 148 ab. Evolucion de la populacion 8 434 ab.
Densitat	278,89 ab./km²
Autras informacions
Gentilici	picenés -a en francés
Còde postal	34120
Còde INSEE	34199

Geografia

Comunas a l'entorn.

Toponimia

Las fòrmas ancianas son : villa Pedinatis... ecclesia S. Petri en 990, castel quem vocant Pedenaz, cap a 1036, castello de Pedenatis, cap a 1059, in Pedenas, cap a 1076, Pedenas, Pedenaz en 1112, ad castrum Pedenatii en 1117, castellum de Pedenas en 1118, Petrus de Pedenach en 1131, Petri de Pezenaz en 1140, S. Petri de Pezenatio en 1147, Ermengavus de Pezenacio et Poncius de Pezenaz en 1150, Petrus de Pedenaz en 1151, honore de Pedenaz en 1154, ad Pedenaz en 1155, ad Pezenacium en 1158, Pontius de Pedenatio en 1160, apud Pedenas en 1170, in camino Pedenacii en 1175, P. de Pezenas, de Pezenaz en 1191, ad Pedenacium en 1199, in castro Pedenati en 1201, castrum de Pedenatio, de Pedenacio en 1209, castri de Pedenacio en 1270, de Pezenas, de Perenas en 1341, castrum et comitatus Pedenacii en 1368, a Perenas en 1380, domus hospitalis S. Johannis de Pedenacio, a la fin del sègle XIV, la ville de Pesenas en 1420, Pezenas en 1424, Perenas, contat de Pessrenas en 1426, eglise de Pezennas en 1518, Pezenaz en 1570, Pézennas en 1579, Pezenas en 1613, 1643, 1708, 1740-60, 1771, 1770-1772 (mapa de Cassini)^[1].

D'unas grafias del sègle XIV e XV mòstran un rotacisme (confusion entre [z] e [r] en posicion intervocalica). Pesenàs es identificat tradicionalament amb lo nom de vila antica Piscinae (Plini, Ist. naturala), çò que sembla justificar lo gentilici francés Piscénois, mas aquela suposicion es en contradiccion amb las fòrmas medievalas e amb las règlas d'evolucion fonetica del lengadocian. En realitat, l'etime es *Pedenatis, formacion probablament gallica, a partir del nom preceltic *Pédenu de Pèine (aiga), que passa a costat de la vila, amb lo sufixe tonic -àtis^[1],[2]. D'aprèp l'evolucion ulteriora, l'idronime èra accentuat sus la primièra sillaba.

Segon Xavier Delamarre, lo nom de l'aiga derivariá de petinā e lo nom es atestat Pedene en 1225 e lo nom de la vila de petinate, amb lo sens de « proprietat, ben de Petinā, l'aiga ^[3]; lo ben agricòla es doncas definit per sa localizacion en riba d'una aiga. La vocala finala supausada es benlèu diferenta.

Istòria

Administracion

Lista dels cònsols successius

Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
2020	2026	Armand Rivière	PS
1995	2020	Alain Vogel-Singer	divèrs drecha	dirigent d'entrepresa
març de 1983	1995	Pierre Guiraud	PCF puèi PS	conselhièr general (1979-2015)
1977	1983	Louis Audibert	divèrs esquèrra
1953	1977	Jean Bène	SFIO puèi PS	avocat, President del Conselh General d'Erau (1951-1979), senator (1947-1971)
1947	1953	Joseph Garbal	divèrs drecha
1945	1947	Jean Bène	SFIO puèi PS	avocat, conselhièr general (1945-1951)
1941	1945	Raoul Peuchot		cònsol designat pel Regime de Vichei
1931	1941	Jean Bène	SFIO	avocat, revocat pel Regime de Vichei
?	1931	Philémon Chapel
Totas las donadas non son pas encara conegudas.

Demografia

modificar « persona »  v · d · m  Evolucion demografica Populacion comunala actuala (2013): 8244, totala: 8606
1793	1800	1806	1821	1831	1836	1841	1846	1851
7 149	6 903	8 059	8 250	7 847	7 978	7 759	7 713	7 375
1856	1861	1866	1872	1876	1881	1886	1891	1896
7 215	7 204	7 574	7 314	7 966	7 364	6 927	6 720	6 595
1901	1906	1911	1921	1926	1931	1936	1946	1954
7 073	6 928	6 940	6 946	7 327	7 364	6 937	6 397	6 530
1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2007	2008
7 198	9 103	7 707	7 519	7 613	7 443	8 484	8 478	8 439 8 849
2009	2010
8 345 8 737	8 251 8 617
Fonts
Base Cassini de l'EHESS (recercar) - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE Evolucion de la populacion 1962-2008

• En 2018 la populacion èra de 8148 abitants e la densitat èra de 275,64 ab/km².

Luòcs e monuments

Escalièr de l'otèl de Lacòsta (XVI).

• La vila vièlha ten un sector salvagardat de 17 ectaras que compta mai de trente immòbles marcats o classats als Monuments istorics.

Cultura

Especialitat culinària

• Lo pastisson de Pesenàs

Animal totemic

• Lo polin de Pesenàs

Personalitats ligadas amb la comuna

• Molièra (1622-1673), comedian e dramaturg.
• Enric Rebol (1763-1839), quimista, geològ, òme politic.
• Emili Masuc (1832-1905), òme de letras, autor de la Gramatica lengadociana.
• Pau Vidal de La Blacha (1845-1918) : geograf, paire de la geografia francesa modèrna.
• Loís Paulhan (1883-1963), pionièr de l'aviacion,
• Boby Lapointe (1922-1972), autor-interprèt, actor e umorist^[4].
• Paul Alliès (1945), professor onorari de Sciéncias Politicas a l'universitat Montpellhièr-1, òme politic.
• Claudi Alranc (1947), artista, autor, metor en scèna, contaire e cercaire.
• Daniel Villanova (1953), autor, umorist, comedian.
• Jacques Cœur (1395/1400 - 1456), mercant e banquièr.
• Enric II de Montmorency (1595-1632), filh d'Enric I^r de Montmorency, governador du Lengadòc.

Ligams extèrnes

• (oc) Pesenàs : Lo polin VOSTFR - Occitanica eAnem / CIRDOC