Salèrn (Auvèrnhe)

Salèrn (Salers en francés) z-es 'na comuna occitana d'Auvèrnhe dins lo ròdol dels monts de Chantal e dins lo departament del Chantal de la region d'Auvèrnhe-Ròse-Aups, ancianament d'Auvèrnhe .

Pels articles omonims, vejatz Salèrna/Salèrn/Salèrne (omonimia).

Vilatge d'Occitània

Salèrn Salers
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Lo sauvatèrra de Salèrn.
Armas
Geografia fisica
Coordenadas	45° 08′ 20″ N, 2° 29′ 42″ E
Superfícia	4,85 km²
Altituds  · Maximala  · Mejana  · Minimala	1 207 m 940 m 830 m
Geografia politica
País	Auvèrnhe
Estat	França
Region 84	Auvèrnhe-Ròse-Aups, ancianament d'Auvèrnhe
Departament 15	Chantal
Arrondiment 152	Arrondiment de Mauriac
Canton 1522	de Mauriac, ancianament de Salèrn (chapluòc)
Intercom 241501139	Comunautat de comunas del país de Salèrn
Cònsol	Jean-Louis Faure (2014-2020)
Geografia umana
Populacion Populacion totala (2018)	328 ab. Evolucion de la populacion 333 ab.
Densitat	71,75 ab./km²
Autras informacions
Gentilici	salernés (?), salernesa (?) o sagranèir, sagranèira
Còde postal	15140
Còde INSEE	15219

Salèrn z-a bailat son nom a : 'na raça de vachas, la Salèrn, un tipe de formatge, lo Salèrn e a'na liquor, la Salèrn.

Geografia

Val de la Maròna ??? ambéi Sent Pau de Salèrn

Salèrn se trapa a l'oest dels volcans del Chantal a 'na nautor de 900 m ; domina la val de la Maròna. Fuguèt bastida a quarteir de son chastèu e z-es demorada dins un certe isolament qui l'empachèt de créisser.

Perimètre del territòri

Comunas confrontantas de Salèrn

	Sant Bonet de Salèrn
	Sant Pau de Salèrn

Toponimia

Las fòrmas ancianas son Salernum, en latin, en 1100, Salerium, latinizacion de 1142, Salerie, en 1198, Salerna, en 1268 ; S-GV-DE-SALERN, sagèl de G. de Salèrn, en 1284, Strata Salernesa, en latin, en 1350 Salerne, en 1371, Celhernum, latinizacion de 1420, Sallerne, en 1600, Salhers, en 1645, Saler, en 1682 ^[1]. Salèrn ven benleu d'una racina preceltica *sal-, de sens oronimic, amb lo sufixe prelatin -ernu ^[2],[3]. A causa de Salèrne (Itàlia), probablament lo meime nom, que pòt dificilament èsser celtic a causa de sa localizacion, semblariá imprudent de supausar de gallic (gal, gallés) dins Salèrn e Delamarre plaça pas lo nom dins son diccionari ^[4].

La finala -rn es imprononciabla de lonja en occitan. Demòran doás possibilitats, siá amudir l' -n, siá ajustar una vocala de sosten. La fòrma modèrna amudís l' -n, mas las atestacions de 1268, 1371 e 1600 pòdon faire pensar que l'usatge aviá esitat amb la segonda possibilitat.

Lo gentilici sagranèir sembla curiós. Mas aquò's pas impossible de l'explicar : Salèrn articulat coma *Saguèr(n) (alteracion de -l- intervocalica en naut-auvernhàs), doncas lo gentilici supausat *salernèir passa a *saguernèir, pueis *sagrenèir (metatèsi), pueis *sagranèir (assimilacion vocalica benleu influenciada per sagrat). Aquela explicacion fai pas pròva.

Istòria

Estau de viala ambé l'Estau dau Bailatge

Salèrn fuguèt bastida a quartèir de la tor dau chastèu daus senhors de Salèrn qui participèron a las crosadas. Au sègle XV se fortifiquèt per s'aparar daus òmis d'armas de la Guèrra de Cent Ans. Lo 1èr de feurèir de 1586 la resisténcia de Salèrn empachèt los uganauds de prendre la viala. En 1666 lo senhor de Salèrn perdiguèt son títol e lo chastèu fuguèt destruit perque z-aviá fait executar un enemic sobre sas tèrras sens passar per la justícia dau rei. Sos bens fuguèron donats a la familha Scorailles. A la Revolucion Francesa Salèrn devenguèt un chapluòc de canton mes demorèt isolada.

Eraldica

Escut de Salèrn

Blasonament : "De gules amb un chastèl daur, ambe lo cap d'azur charjat de tres floralís d'aur".

Administracion

Lista dels cònsols successius

Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
2014	2020	Jean-Louis Faure	divèrs dreita
2008	2014	Jean Maltcheff	PS
1984	2008	Michelle Celarier-Descœur	UDF, pueis PR UMP	conselheira generala 1995-2004
	1984
Totas las donadas non son pas encara conegudas.

• Davant la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra del canton de Salèrn; es ara del canton de Mauriac.

Demografia

modificar « persona »  v · d · m  Evolucion demografica Populacion comunala actuala (2013): 348, totala: 357
1793	1800	1806	1821	1831	1836	1841	1846	1851
1 134	1 645	1 497	1 183	1 286	1 282	1 243	1 274	1 026
1856	1861	1866	1872	1876	1881	1886	1891	1896
987	985	1 090	1 033	1 026	1 049	1 019	1 015	907
1901	1906	1911	1921	1926	1931	1936	1946	1954
887	760	743	603	620	630	608	558	561
1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2007	2008
533	521	480	451	439	401	368	364	364 370
2009	2010
361 368	358 365
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE Evolucion de la populacion 1962-2008

.

Luòcs e monuments

Monuments

Glèisa de Sant Matèu

* Glèisa de Sant Matèu ?(sègle XV) ambé sa mesa au tombèu policròma de 1495.

Mesa au tombèu

Personalitats ligadas amb la comuna

Veire tanben

Ligams extèrnes