Tartàs

Tartàs^[1] (Tartas en francés) qu'ei ua comuna gascona situada dens lo departament de las Lanas e la region de Navèra Aquitània, ancianament d'Aquitània.

Vila d'Occitània

Tartàs Tartas
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
La glèisa de Tartàs.
Armas
Geografia fisica
Coordenadas	43° 50′ 01″ N, 0° 48′ 27″ O
Superfícia	30,37 km²
Altituds  · Maximala  · Mejana  · Minimala	68 m 20 m 10 m
Geografia politica
País	Gasconha
Parçan	Marsan
Estat	França
Region 75	Navèra Aquitània
Departament 40	Lanas
Arrondiment 401	Dacs
Canton 4099	Lo País Morcenés Tarusate, burèu centralizator (caplòc deu Canton de Tartàs Èst e deu Canton de Tartàs Oèst avant 2015)
Intercom 244000766	CC deu País Tarusate (residéncia)
Cònsol	Jean-François Broquères (2020-2026)
Geografia umana
Populacion Populacion totala (2018)	3 242 ab. Evolucion de la populacion 3 287 ab.
Densitat	105,4 ab./km²
Autras informacions
Còde postal	40400
Còde INSEE	40313

Geografia

Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !

Comunas a l'entorn.

Toponimia

La prononciacion qu'ei [tar'tas]. Las fòrmas ancianas que son Sanctus Jacobus de Tartas, aus sègles XI-XII, Sanctus Martinus de Tartas, aus sègles XI-XII, Tartassensis, en latin, aus sègles XI-XII, Tartas (mapas deu sègle XVII, shens data, de 1647, de 1651, deu començament deu sègle XVIII, de 1714 e de 1733) ^[2].

Dauzat e Rostaing qu'explican Tartàs per lo nom gau d'òmi Tartos, dab lo sufixe -acum. Astor, citat per B. Boyrie-Fénié, que causeish tanben Tartos ^[3],[2].

Negre, citat per Bénédicte Boyrie-Fénié, qu'explica Tartàs per lo gascon tarte (lengadocian tartre), dab lo sufixe aumentatiu -às; Negre que's pensa lo gascon *tartàs devè aver lo medish sens que lo gascon tartarar, « lòc peirós » ^[2].

Bénédicte Boyrie-Fénié que cred las explicas celticas de Dauzat e Astor non convienen au sud de Gasconha. De mei, lo sufixe -às ei pas adaptat a un nom de persona. Que's vira meilèu cap a ua nocion com la que Negre e sostien. La basa preceltica art- qu'existeish dens lo basco arte, « euse » [Quercus ilex], mès tanben dens arteaga, « eishartigatge ». Qu'ei un rapòrt identic au que i a enter garric e garriga, pr'amor aquera espècia de casse se plai dens los terrens peiroses e calcaris. Lo rapòrt enter arte, « euse » e un lòc peirós qu'ei donc plausible. Lo sufixe basco -atze associat aus noms d'arbos qu'explica lo nom de Tartàs. La preséncia de peirèras de pèiras calcàrias a Carcarèrs, a 2 km, que confirmaré aquera ipotèsi. Per explicar la consonanta iniciau, que cau adméter ua varianta *tarte o *tarta qu'ei soletina (segon J.B. Orpustan) dens lo basco modèrne e qu'estó benlhèu presenta mei au nòrd. J.B. Orpustan qu'ajusta lo sens iniciau de arteaga qu'ei « lòc de matàs » e que prengó lo sens d'« eishartigatge » per metonimia. Que i a un quartièr Tartazu, a Basaburua en Navarra. J.B. Orpustan que nòta lo sufixe ei pas -az(u), mès lo sufixe collectiu utilizat peus vegetaus -tze^[2].

Istòria

Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !

Administracion

Lista deus cònsols successius

Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
març de 2008	2026 [4]	Jean-François Broquères	PS puish LREM	estacat parlementari deu senator Jean-Louis Carrère, conselhèr generau de Tartàs Èst (2011-2015)
març de 1977	2008	Marcel Estivals	PS	ancian mètge, conselhèr generau de Tartàs Èst (1979-1985)
(mai de) 1945	1977	Gérard Minvielle	SFIO puish PS	Inspector de las contribucions, senator (1959-1983)
	1945
Totas las donadas non son pas encara conegudas.

Demografia

modificar « persona »  v · d · m  Evolucion demografica Populacion comunala actuala (2013): 3201, totala:
1793	1800	1806	1821	1831	1836	1841	1846	1851
						2 759	-	-
1856	1861	1866	1872	1876	1881	1886	1891	1896
-	-	-	-	2 955	-	-	-	-
1901	1906	1911	1921	1926	1931	1936	1946	1954
-	-	3 053	-	-	-	-	-	-
1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2007	2008
2 950	2 952	3 078	2 958	2 769	2 844	2 869	2 891	2 963 3 044
2009	2010
3 025 3 104	3 088 3 169
Fonts
Base Cassini de l'EHESS (recercar) - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE Evolucion de la populacion 1962-2008

Lòcs e monuments

Personalitats ligadas dab la comuna

Véder tanben

• Comunas de las Lanas

Ligams extèrnes