ପ୍ରେଡନିସୋଲୋନ

Not to be confused with Prednisone.

ପ୍ରେଡନିସୋଲୋନ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Prednisolone) ଏକ କର୍ଟିକୋସ୍ଟିରଏଡ (steroid medication) ଯାହା କେତେକ ଆଲର୍ଜି, ପ୍ରଦାହ ରୋଗ ସମୂହ (inflammatory conditions), ଅଟୋଇମ୍ମ୍ୟୁନ ରୋଗ ସମୂହ (autoimmune disorders) ଓ କର୍କଟ ରୋଗମାନଙ୍କର ଚିକିତ୍ସା ନିମନ୍ତେ ବ୍ୟବ‌ହୃତ ହୁଏ ।^[୧][୨] ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଆଡ୍ରେନୋକର୍ଟିକାଲ ଇନସଫିସିଏନ୍‌ସି (adrenocortical insufficiency), ହାଇପରକ୍ୟାଲସେମିଆ, ରିଉମାଟଏଡ ଆର୍ଥ୍ରାଇଟିସ, ଚର୍ମ ପ୍ରଦାହ, ଚକ୍ଷୁ ପ୍ରଦାହ, ଆଜ୍‌ମା ଓ ମଲ୍ଟିପ୍ଲ ସ୍କ୍ଲେରୋସିସ ଇତ୍ୟାଦି ରୋଗମାନଙ୍କରେ ମଧ୍ୟ ଦିଆଯାଏ ।^[୨] ଏହି ଔଷଧ ଶିରାଭ୍ୟନ୍ତରରେ (injection into a vein), ପାଟିରେ, ଚମ ମଲମ ଆକାରରେ ଓ ଆଖି ଡ୍ରପ (eye drops) ଆକାରରେ ଦିଆଯାଏ ।^[୩]

ପ୍ରେଡନିସୋଲୋନ

Clinical data
Trade names	many
Synonyms	11,17-Dihydroxy-17-(2-hydroxyacetyl)-10,13-dimethyl-6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17-dodecahydrocyclopenta[a] phenanthren-3-one
AHFS/Drugs.com	monograph
MedlinePlus	a682794
data	US FDA: prednisolone
Pregnancy category	AU: A US: C (Risk not ruled out)
ATC code	A07EA01 (WHO) C05AA04, D07AA03, H02AB06, R01AD02, S01BA04, S02BA03, S03BA02
Legal status
Legal status	UK: POM (Prescription only) US: ℞-only
Pharmacokinetic data
Elimination half-life	2-3 hours
Excretion	urine
Identifiers
IUPAC name (11β)-11,17,21-Trihydroxypregna-1,4-diene-3,20-dione
CAS Number	50-24-8 Y
PubChem CID	5755
IUPHAR/BPS	2866
DrugBank	DB00860 Y
ChemSpider	5552 Y
UNII	9PHQ9Y1OLM
KEGG	D00472 Y
ChEBI	CHEBI:8378 Y
ChEMBL	CHEMBL131 Y
ECHA InfoCard	100.000.020
Chemical and physical data
Formula	C21H28O5
Molar mass	360.444 g/mol
3D model (JSmol)	Interactive image
SMILES O=C\1\C=C/[C@]4(/C(=C/1)CC[C@@H]2[C@@H]4[C@@H](O)C[C@@]3([C@@](O)(C(=O)CO)CC[C@@H]23)C)C
InChI InChI=1S/C21H28O5/c1-19-7-5-13(23)9-12(19)3-4-14-15-6-8-21(26,17(25)11-22)20(15,2)10-16(24)18(14)19/h5,7,9,14-16,18,22,24,26H,3-4,6,8,10-11H2,1-2H3/t14-,15-,16-,18+,19-,20-,21-/m0/s1 Y Key:OIGNJSKKLXVSLS-VWUMJDOOSA-N Y
(verify)

ପ୍ରେଡନିସୋଲୋନର ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ସାମୟିକ ଅଇ ଓ ଥକ୍କା ଅନୁଭବ ହୁଏ ।^[୧] ସାଂଘାତିକ ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ପ୍ରାୟ ୫% ଲୋକଙ୍କର ମାନସିକ ସମସ୍ୟା ଦେଖାଯାଏ ।^[୪] ଦୀର୍ଘକାଳ ବ୍ୟବ‌ହାର କଲେ ସାଧାରଣଃ ଅସ୍ଥି କ୍ଷୟ, ଦୂର୍ବଳତା, କ୍ୟାଣ୍ଡିଡିଆସିସ୍ ଓ ସ‌ହଜ ଆଘାତ/ବ୍ରୁଇ ହୁଏ ।^[୨] ଗର୍ଭସ୍ଥ ଶିଶୁକୁ ହାନୀ ହୁଏ ଦୀର୍ଘକାଳ ଧରି ଏହା ବ୍ୟବ‌ହାର କଲେ ବା ଗର୍ଭାବସ୍ଥାର ପ୍ରଥମ ଭାଗରେ କିନ୍ତୁ ଶେଷ ଭାଗରେ ଅଳ୍ପ ଦିନର ବ୍ୟବ‌ହାରରେ ବିପଦ ନ ଥାଏ । ^[୫] ପ୍ରେଡନିସୋଲୋନ ଏକ ଗ୍ଲୁକୋକର୍ଟିକଏଡ (glucocorticoid) ଯାହା ହାଇଡ୍ରୋକର୍ଟିଜୋନରୁ (hydrocortisone ବା cortisol) ତିଆରି ହୁଏ । ^[୬]

ସନ ୧୯୫୫ରେ ପ୍ରେଡନିସୋଲୋନ ଆବିଷ୍କୃତ ହୋଇ ଡାକ୍ତରୀ ବ୍ୟବ‌ହାର ନିମନ୍ତେ ସ୍ୱୀକୃତ ହୋଇଥିଲା ।^[୬] ଏହାର ନାମ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନର ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକୀୟ ଔଷଧ ଚିଠାରେ (World Health Organization's List of Essential Medicines) ଅଛି ଯାହା ମୌଳିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସିସ୍ଟମ (health system) ନିମନ୍ତେ ଅତି ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।^[୭] ଏହା ଜେନେରିକ ନାମରେ (generic medication) ବିକ୍ରୟ ହୁଏ ।^[୨] ବିକାଶଶୀଳ ଦେଶମାନଙ୍କରେ (developing world) ଏହି ଔଷଧର ଏକ ଦିନ ଡୋଜର ହୋଲସେଲ ମୂଲ୍ୟ ୦.୦୧ରୁ ୦.୦୨ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ।^[୮]