Новопавловск

Новопа́вловск (уырыс. Новопавловск) у сахар Стъараполы крайы^[2]. Уый у Кировы районы (сахары зылды) административон центр.

Сахар
Новопавловск
уырыс. Новопавловск
Тырыса Герб
43°57′49″ с. ш. 43°38′22″ в. д.HGЯO
Паддзахад	Уæрæсе
Федерацийы субъект	Стъараполы край
Сахары зылд	Кировы район
Истори æмæ географи
Бындурæвæрд	1777
Раздæры нæмттæ	1981 азы агъоммæ — Новопавловская
Сахар кæдæй	1981
Фæзуат	19 км²
Центры бæрзæнд	330 м
Сахатон таг	UTC+3:00
Цæрджытæ
Цæрджытæ	↘20 595[1] адæймаджы (2023)
Цифрон идентификатортæ
Телефонон код	+7 87938
Посты индекстæ	357300, 357301, 357302
Викикъæбицы медиа

Сахарæн йæ бындур æвæрд æрцыдис 1777-æм азы 18 сентябры, Сыгъдæг Павелы кадæн ног фидар аразын куы байдыдтой Хъуырæйы рахиз былыл, уæд^[3][4][5].

Сахары ис культурæйы галуан, библиотекæ, поликлиникæ, цыппар астæуккаг скъолайы, иннæ алыхуызон инфраструктурон объекттæ.

Номы æндæр формæтæ

• Ново-Павловкæ,
• Ново-Павловская^[2].

Географион уавæр

Сахар æрбынат кодта Хъуырæйы доны галиу былыл Кæсгон быдыры^[5], Кæсæг-Балхъары арæнмæ ’ввæхс. У районы астæу. Край центрмæ ардыгæй ис 258 км^[6].

Новопавловскы мидæг ис æфсæнвæндагон станцæ — Аполлонская, Гуым (Георгиевск) æмæ Прохладнæ чи бæтты, уыцы æфсæнвæндагыл.

Новопавловскæй чысыл дарддæр Горнозаводскæйы ’рдæм Хъуырæйы галиу фарсыл ис зоологион заказник «Кировский»^[7].

Боныхъæд

Сахары рæстæмбис температурæ у +12 °С. Боныхъæд у хусхæссæг.

Истори

1777 азы 18 сентябры Хъуырæйы галиу фарсыл аразын байдыдтой Сыгъдæг Павелы кадæн фидар, уый сси Азов-Мæздæджы фидаргонд хаххæн йæ дыккаг фидар. Арæзтадыл архайдтой Владимиры драгунты полкъ, Волгæйы æмæ Хопёры хъазахъхъ^[3][8]. Фидары цур уыдис цæрæнран Правобережное, кæцыйы цардысты Яикæй лыгъд хъазахъхъæгтæ^[3][4][8]. Уымæ бафтыдтой ног цæрæнран дæр, станицæ Павловская (ныртæккæ Старопавловская)^[9].

1829-æм азы станицæ æндæр ранмæ рахастой, Азов-Мæздæджы хахх куы нал хъуыди, уæд. 1870-æм азæй ацы станицæ хонынц Старопавловская. 1848-æм азы та станицæй раздæры бынаты фæзындис станицæ Новопавловская, æрцæрын дзы кодтой Воронежы, Полтавæйы æмæ Харьковы губернæтæй ласт адæм.

XIX æнусы кæрон энциклопедион дзырдуат афтæ афыссы станицæ:

«Новопавловская — станица Терской области, Пятигорского отдела; дворов 396, жителей 3 062; церковь, школа, торговых заведений 7, мельниц 6, промышленных заведений 5; базары через неделю^[10].»

1981-æм азы станицæ Новопавловская райста сахары статус, æмæ йæ хонын байдыдтой Новопавловск^[4].

Цæрджытæ

Сахары цæрынц 26 мин адæймагæй фылдæр. Сæ адæмы хаттмæ гæсгæ сæ фылдæр хай сты уырыссæгтæ:

Адæмыхатт	Нымæц	Процент
Уырыссæгтæ	21 911	82,49
Цигайнæгтæ	1696	6,39
Сомихæгтæ	1396	5,26
Украинæгтæ	288	1,08
Æндæр	1271	4,79
Æдæппæт	26 562	100,00

Фиппаинæгтæ

1. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2023 года
2. Реестр зарегистрированных в АГКГН географических названий объектов на 18/11/2011. Ставропольский край(æбæлв.)(недоступная ссылка). Датæ: 2020-æм азы 4 октябры. Архив 2021-æм азы 17 июны.
3. История(æбæлв.). Официальный сайт администрации Кировского городского округа Ставропольского края. Датæ: 2019-æм азы 22 апрелы. Архив 2019-æм азы 22 апрелы.
4. Новопавловск // Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М. : Большая российская энциклопедия, 2004—2017.
5. Новопавловск // Энциклопедический словарь Ставропольского края / Е. А. Абулова и др. ; гл. ред. : доктор социологических наук, профессор В. А. Шаповалов ; рецензенты: академик РАН Ю. А. Поляков, доктор исторических наук, профессор О. Г. Малышева. — Ставрополь : Изд-во СГУ, 2006. — С. 164.
6. Город Новопавловск(æбæлв.)(недоступная ссылка). Официальный сайт администрации Кировского района Ставропольского края. Датæ: 2020-æм азы 4 октябры. Архив 2020-æм азы 3 майы.
7. Кировский // Энциклопедический словарь Ставропольского края / Е. А. Абулова и др. ; гл. ред. : доктор социологических наук, профессор В. А. Шаповалов ; рецензенты: академик РАН Ю. А. Поляков, доктор исторических наук, профессор О. Г. Малышева. — Ставрополь : Изд-во СГУ, 2006. — С. 164. — 458 с.
8. К 240-летию Азово-Моздокской оборонительной линии(æбæлв.). Сайт комитета Ставропольского края по делам национальностей и казачества. Датæ: 2019-æм азы 24 апрелы. Архив 2019-æм азы 24 апрелы.
9. Административно-территориальное устройство Ставрополья с конца XVIII века по 1920 год : [арх. 23 октябры 2018] / Г. А. Никитенко (ответственный составитель), Е. Б. Громова, М. И. Кривнева ; Комитет Ставропольского края по делам архивов, Государственный архив Ставропольского края. — Ставрополь, 2008. — 705 с.
10. Новопавловская // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.