ਅਲ੍ਹੈਯਾ ਬਿਲਾਵਲ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
ਰਾਗ ਅਲ੍ਹੈਯਾ ਬਿਲਾਵਲ ਦਾ ਤਫ਼ਸੀਲੀ ਬਿਓਰਾ-
- ਇਹ ਰਾਗ ਬਿਲਾਵਲ ਥਾਟ ਦਾ ਰਾਗ ਹੈ।
- ਇਸ ਰਾਗ ਦੇ ਨਾਂ ਤੇ ਹੀ ਬਿਲਾਵਲ ਥਾਟ ਦਾ ਨਾਂ ਰਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
- ਇਹ ਇਕ ਉਤ੍ਰਾਂਗ੍ਵਾਦੀ ਰਾਗ ਹੈ।
- ਇਸ ਵਿੱਚ ਦੋਂਵੇਂ ਨਿਸ਼ਾਦ ਮਤਲਬ ਸ਼ੁੱਧ ਅਤੇ ਕੋਮਲ ਨਿਸ਼ਾਦ ਲਗਦੇ ਹਨ।
- ਕੋਮਲ ਨਿਸ਼ਾਦ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਵਕ੍ਰ(ਟੇਢੇ) ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਅਰੋਹ 'ਚ ਮਧ੍ਯਮ(ਮ) ਵਰਜਤ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਇਸਦੀ ਜਾਤੀ ਸ਼ਾਡਵ-ਵਕ੍ਰ ਸੰਪੂਰਨ ਵੀ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
- ਵਾਦੀ ਸੁਰ ਧ ਹੈ ਤੇ ਸੰਵਾਦੀ ਸੁਰ ਗ ਹੈ।
- ਗਾਉਣ-ਵਜਾਉਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਦਿਨ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਪਹਿਰ ਹੈ।
- ਇਸ ਦਾ ਸੁਭਾ ਸ਼ਾਂਤ ਤੇ ਉਤਸਾਹ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
- ਇਸ ਰਾਗ 'ਚ ਸਾਰੇ ਸੁਰ ਸ਼ੁੱਧ ਲਗਦੇ ਹਨ।
- ਸਿਰਫ ਅਵਰੋਹ 'ਚ ਥੋੜਾ ਕੋਮਲ ਨਿਸ਼ਾਦ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
![]() | ਇਹ ਲੇਖ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਉੱਤੇ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਅੰਦਾਜ਼ ਨਾਲ ਮੇਲ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦਾ ਹੈ। |
ਅਰੋਹ :- ਸ ਰੇ ਗ ਪ ਧ ਨੀ ਸੰ
ਅਵਰੋਹ:- ਸੰ ਨੀ ਧ ਪ, ਧ ਨੀ ਧ ਪ, ਮ ਗ ਰੇ ਸ
ਪਕੜ :- ਗ ਰੇ,ਗ ਪ, ਮ ਗ ਮ ਰੇ, ਗ ਪ ਧ ਨੀ ਸੰ
ਰਾਗ ਬਿਲਾਵਲ ਤੇ ਰਾਗ ਅਲ੍ਹੈਯਾ ਬਿਲਾਵਲ ਦੇ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੀ ਗਏ ਸੁਰ ਸਮੂਹ ਤੋਂ ਸਮਝ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।
ਰਾਗ ਬਿਲਾਵਲ - ਸ ਗ ਰੇ ਗ ਮ ਪ ਧ ਨੀ ਸੰ ਨੀ ਧ ਪ
ਰਾਗ ਅਲ੍ਹੈਯਾ ਬਿਲਾਵਲ- ਸ ਗ ਰੇ ਗ ਪ ਧ ਨੀ ਸੰ ਨੀ ਧ ਪ, ਧ ਨੀ ਧ ਪ, ਮ ਗ ਰੇ ਸ
ਰਾਗ ਅਲ੍ਹੈਯਾ ਬਿਲਾਵਲ ਦਾ ਅਲਾਪ :-
- ਸ ਗ ਰੇ ਗ ਪ ਮ ਗ ਰੇ ਗ ਨੀ(ਮੰਦਰ) ਸ
- ਗ ਪ ਮ ਗ ਰੇ, ਗ ਪ ਧ ਨੀ ਧ ਪ ,ਮ ਗ ਮ ਰੇ ਸ -
- ਗ ਪ ਧ ਨੀ ਧ ਨੀ ਧ ਪ, ਗ ਪ ਧ ਨੀ ਸੰ - - ਰੇੰ ਸੰ --ਸੰ ਨੀ ਧ ਨੀ ਧ ਪ ਮ ਗ ਰੇ ਗ ਪ ਮ ਗ ਰੇ ਸ ਸ
ਰਾਗ ਅਲ੍ਹੈਯਾ ਬਿਲਾਵਲ 'ਚ ਕੁੱਛ ਹਿੰਦੀ ਫਿਲਮੀ ਗੀਤ:-
Remove ads
ਸੁਭਾਅ
ਥਾਟਃ ਬਿਲਾਵਲ
ਅਰੋਹ, ਅਵਰੋਹ ਅਤੇ ਪਕੜ
ਅਰੋਹ- ਸ ਰੇ ਗ ਪ ਧ ਨੀ ਸੰ
ਅਵਰੋਹ- ਸੰ ਨੀ ਧ ਨੀ ਧ ਪ ਮ ਗ ਰੇ ਸ
ਪਕੜ-ਗ ਰੇ ਗ ਪ ਮ ਰੇ ਗ ਪ ਮ ਰੇ ਗ ਪ ਮ ਗ ਮ ਗ ਮ ਰੇ ਸਾਂ
ਵਾਦੀ ਅਤੇ ਸਵਾਦੀ
ਵਾਦੀ- ਧੈਵਤ
ਸੰਵਾਦੀ- ਗੰਧਾਰ
ਕੋਮਲ ਸੁਰ ਨੀ (ਅਵਰੋਹ ਵਿੱਚ ਵਕਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ )
ਵਰਜਿਤ ਸਵਰਃ ਅਰੋਹਾ ਵਿੱਚ ਮ
ਸਬੰਧਤ ਰਾਗ
ਅਲਹਾਈਆ ਬਿਲਾਵਲ ਨੂੰ ਬਿਲਾਵਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਸ਼ੁੱਧ ਬਿਲਾਵਲ ਨੂੱ ਬਿਲਾਵਲ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।ਬਿਲਾਵਲ, ਸ਼ੁੱਧ ਬਿਲਾਵਲ, ਦੇਵਗਿਰੀ ਬਿਲਾਵਲ, ਸ਼ੁਕਲਾ ਬਿਲਾਵਲ, ਕਾਕੂਭ ਬਿਲਾਵਲ
ਸਮਾਂ
ਰਾਸ।
ਸ਼ਾਂਤ ਰਸ (ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ) ।
Remove ads
ਸੁਭਾਅ
ਥਾਟਃ ਬਿਲਾਵਲ
ਅਰੋਹ, ਅਵਰੋਹ ਅਤੇ ਪਕੜ
ਅਰੋਹ- ਸ ਰੇ ਗ ਪ ਧ ਨੀ ਸੰ
ਅਵਰੋਹ- ਸੰ ਨੀ ਧ ਨੀ ਧ ਪ ਮ ਗ ਰੇ ਸ
ਪਕੜ-ਗ ਰੇ ਗ ਪ ਮ ਰੇ ਗ ਪ ਮ ਰੇ ਗ ਪ ਮ ਗ ਮ ਗ ਮ ਰੇ ਸਾਂ
ਵਾਦੀ ਅਤੇ ਸਵਾਦੀ
ਵਾਦੀ- ਧੈਵਤ
ਸੰਵਾਦੀ- ਗੰਧਾਰ
ਕੋਮਲ ਸੁਰ ਨੀ (ਅਵਰੋਹ ਵਿੱਚ ਵਕਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ )
ਵਰਜਿਤ ਸਵਰਃ ਅਰੋਹ ਵਿੱਚ ਮ
ਸਬੰਧਤ ਰਾਗ
ਅਲਹਾਈਆ ਬਿਲਾਵਲ ਨੂੰ ਬਿਲਾਵਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਸ਼ੁੱਧ ਬਿਲਾਵਲ ਨੂੱ ਬਿਲਾਵਲ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।ਬਿਲਾਵਲ, ਸ਼ੁੱਧ ਬਿਲਾਵਲ, ਦੇਵਗਿਰੀ ਬਿਲਾਵਲ, ਸ਼ੁਕਲਾ ਬਿਲਾਵਲ, ਕਾਕੂਭ ਬਿਲਾਵਲ
ਸਮਾਂ
ਰਸ।
ਸ਼ਾਂਤ ਰਸ (ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ) ।
Remove ads
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads